Universiteti voleybol, basketbol nazariyasi va uslubiyati kafedrasi a. A. Pulatov, M. A. Qdirova

6.3.2. To‘p qabul qilish-uzatish mashqlari
T o ‘p qabui qilish — uzatish m ashqlari voleybo! o ‘yini biian ilk 
bor tanishish davom ida tez-tez qayt etiiadi. T o ‘p kiritish usuli 
o ‘ta m uhim bo4sa-da, (siz to ‘p kirita olm asangiz ochko ololmaysiz) 
uni qabul qilish-uzatish u n d an -d a m uhim roqdir.
T o ‘pni qabul qiiish — uzatish ta n an in g m uvofiq h o latidan 
boshlanadi. 0 ‘yinchi o 'rta c h a holatda, tizzalari qism an bukilgan, 
oyoqlari yelka kengligida bir tovoni oldinga y o ‘naltirilgan b o ‘lishi 
kerak. 0 ‘yinchilar kelayotgan to ‘pni pastdari yoki bosh ustidan 
uzatadi. 0 ‘yinchilar pastdan ham , yuqoridan ham to lp uzatish 
m ashqlarini ijro etishda yaxshi ko‘nikm aga ega b o ‘lishlari kerak. 
Agar zaru rat boMsa. m ashqni bajarish tartibiga o ‘zgartirish va 
q o ‘shim chalar kiritish darkor.
T o ‘pni qabul qilish-uzatish quyidagi tartib da am alga oshiriladi: 
q o ‘llarni to ‘pga tekkazishda, ular yozilgan b o lis h i t a ’lab qilinadi.
To‘pni to‘g‘ri nishonga uzatish texnikasini ko‘rsatish. 
Bosh 
ustidan to ‘p uzatish to ‘pni yo‘nalishiga bogMiqdir. T o ‘p uzatuvchi 
yelkasini oidinga, q o lla rin i yuzidan pastroq, lekin k o ‘zidan baland 
tutib barm oqlari m ushaklarini taranglashtirib to ‘p g a to ‘qnashtirishi 
t a ’lab qilinadi. O 'z o'yinchilaringizga, ushbu usulni bajarishga 
yordam berish uchun quyidagi m aslahatdan foydalaning: to ‘pga 
zarba berish; t o ‘pga q o ila rn i to ‘qnashtirish , to ‘pning baland -
113

---

pastligi, y o ‘nalishi, aniqligi, tezligi va oralig‘i e ’tiborga olinishi 
kerak.
T o ‘pni bosh ustidan uzatish to 'p n in g bosh tom onga yo‘na- 
lishiga bog‘liq boMadi. Bunda o ‘yinchi o 'z holatiga qarab to ‘p 
uzatishni m uvofiqlashtirishi kerak. U zatuvchi yelkasi va qo'llarini 
yuzidan pastroqda ushlashi kerak. K o'zlari ustida bo'lishi lozim , 
b arm oqlar m ushaklari to ‘p bilan to ‘qnashish vaqtida taranglashgan 
b o lish i kerak.