Universiteti voleybol, basketbol nazariyasi va uslubiyati kafedrasi a. A. Pulatov, M. A. Qdirova

To‘p kiritish. Tayyorlov va yondashtiruvchi mashqlar.
1. J u f tlik d a : b ir o 'y in c h i g a g a n d b o l t o ‘p i, u m a ’lu m
signalga b in o a n t o ‘pni b ir q o 'l b ilan p astd an (p astd an t o ‘p 
k iritish ), y u q o rid a n , yon to m o n b ilan sherigiga u zatad i. Shu 
m a sh q o rq a c h iz iq d a n t o ‘r u s tid a n t o 'p k ir itis h a s o s id a
b ajariladi.
2. Shu m ashq turli zonalarga to 'p kiritish asosida ijro etiladi.
3. T o 'p o rq a chiziq atroflda osilgan h o latd a joylashtiriladi. 
T o 'p to ‘rga nisbatan to ‘g ‘ri turib va yonlam a turib, xayolan turli 
zonalarga uriladi (kiritiladi).
74

---

Texnikaga oid mashqiar.
Bunday m ashqlarning m aqsadi — aniq to ‘p kiritish m ukam - 
malligini ta ’m inlashdan iborat.
1. T o ‘p kiritish turlarini (pastdan, to 'g 'ri va yonlam a, yuqori- 
d an to 'g 'r i va y o n la m a ), te z lig in i, b a lan d lig in i, y o 'n a lish in i 
o ‘zgartirib bajarish, to 'p kiritishni tayanch h o latdan va sakrab 
ijro etish.
2. Aniq to 'p kiritish: turli zonalarda joylashgan o'yinchilarga; 
tu rli zo n a la rd a jo y lash g an ikki o 'y in c h i o 'rta sig a : b o g 'lo v ch i 
o'yinchiga; asosiy hujum chilarga.
Taktikaga oid mashqiar.
Taktikaga oid m ashqlarning asosiy m aqsadi — raqibning taktik 
rejasini «buzish», to 'p qabul qilishni qiyinlashtirish va ochko olish 
niyatida volevbolchini to 'p kiritish usullari, teziigi va yo'nalishini 
tanlashga o'rg atish dan iborat.
T o 'p kirituvchi voleybolchi orqa chiziq ortida joylashadi, qarshi 
m aydonchada 6 o'yinchi joylashadi. T o 'p kirituvchi turli zonalarga 
turli usullarda navbatm a-navbat to 'p kiritadi. Qarshi m aydonchada 
joylashgan qaysi bir o 'y in ch i qo'lin i ko'tarsa, shu o 'yinchiga to 'p
uriladi (kiritiladi): ikki o'y in ch i o'rtasiga to 'p kiritiladi; b ir gal 
m aydonning oldi qism iga, bir gal orqa qism iga to 'p kiritiladi; 
bog'lovchiga to 'p kiritiladi; asosiy hujum chiga to 'p kiritiladi; endi 
o'yin ch i alm ashtirgan o'yinch iga to 'p kiritiladi va h.k.