Universiteti voleybol, basketbol nazariyasi va uslubiyati kafedrasi a. A. Pulatov, M. A. Qdirova

voleybolchi o‘zining bo‘yiga nisbatan: erkaklar — 1 m va ayollar —
193

---

80 sm balandlikda o ‘rnatilgan belgiga ikki qo‘li bilan tegishi
kerak).
A’lo mahorat
Yaxshi mahorat 
—
0 ‘rta mahorat 
—
Erkaklar
70
60
45
Ayollar
60
50
35
Tezkor kuch
Oyoq mushaklari kuchi:
20 min ichida tez o‘tirib-turish (soni)
Erkaklar 
Ayollar
A’lo mahorat 
— 
22 
22
Yaxshi mahorat 
— 
20 
18
0 ‘rta mahorat 
— 
17 
15
Qo‘l kuchi: 10 sekund davomida qo‘llar bilan tayanib yotgan
holda qo‘Uami tez egish va yozish:
A’lo mahorat 
—
Yaxshi mahorat 
—
0 ‘rta mahorat 
—
Maxsus tezkorlik (sek)
1. Archasimon yugurish
A’lo mahorat 
—
Yaxshi mahorat 
-
0 ‘rta mahorat 
—
Erkaklar
14
10
7
Erkaklar
22.5
23.5
25,0
Ayollar
10
7
5
Ayollar
23.0
24.0
26.0
2. Mokkisimon yugurish (9—3—6—3—9 m)
Erkaklar
A’lo mahorat 
— 
7,0 
8,0
Yaxshi mahorat 
— 
7,5 
8,5
0 ‘rta mahorat 
— 
8,0 9,0
Ayollar
194

---

JSlami rivojlantirish
] 
vositalari
JSlami rivojlantirish
dinamikasini nazorat
qilish uslublari (testlar)
19-andaza
Maxsus
epchillik
Tezkor-kuch ! | 
Maxsus
chidamkorligi |“ j egiluvchanlik
0 ‘yin
chidamkorligi
20-andaza
195

---

Reyting-nazorat va biSimni baholash testlari:
1. Voleybolchilarning maxsus epehilligini tarbiyalash uchun qanday vosita
samarali hisoblanadi?
a) umumrivojlantiruvchi mashqlar;
b) turizm, suzish;
c) basketbol, mini-fatbol;
d ) harakatli va sport о Yinlari, maxsus mashqlar.
2. Sakrovchanliktti tarbiyalash uchun qaysi uslubdan ко ‘proq fo y -
dalaniladi?
a) musobaqa;
b) aylanm a trenirovka;
c) о ‘yin;
d) qaytarm a-dinam ik yondashish.
3. Sportchining qaysi jismoniy sifati voleybolchilar uchun maxsus sifat
hisoblanadi?
a ) sakm vchanik, sakrash chidamkorligi, о ‘yin chidamkorligi, tezkor
chidamkorligi;
b) yangi texnik usullarini tez о ‘zlashtirish qobiliyati;
c) kuch, tezjcorlik, epchillik, chidamkorlik, egiluvchanlik;
d) m aydonda о “
yin vazjyatini о ‘zgarishiga qarab tez to ‘g ‘ri у о
 7 
tutib chiqib
ketish.
4. Voleybolchini maxsus chidamkorligining qaysi turlarini bilasiz?
a) k o ‘p marta sakrash qobiliyatiga ega;
b) tezkorlik, sakrash, 
0
‘yin;
c) о yin vaziyatiga qarab tez о ‘z harakat faoliyatin i moslashtirish;
d) о ‘yin vaqtida charchoqni yengish.
5. Voleybolchining maxsus kuch sifatini tarbiyalashda qaysi uslub samarali
deb hisoblaysiz?
a) m aksim al uslub, qaytarm a-dinam ik yondashish, aylanm a trenirovka;
b) oraliq musobaqa;
c) ko'rgazmali uslub;
d) qaytarm a, oraliq о ‘yin.
6. Voleybolchining maxsus epchillik sifatining qanday turlarini bilasiz?
a) sakrash, dumalash;
b) yangi usullarini tez о ‘zlashtirish, kerakli himoya harakatlari;
c) akrobatik, sakrovchanlik;
d) m uvozanat epchilligi, muallaq holatda o ‘z harakatini boshqarish.
7. Voleybolchining yosh davrida epchillik sifatini rivojlantirish uchun qaysi
vosita samarali hisoblanadi?
196

---

a) harakatli va sport o ‘yinlari;
b) turistik sayrlar;
c) yengil atletika mashqlari;
d) suzish va suvga sakrash.
8. Musobaqa siklida yoki butun o ‘yin davomida voleybolchining maxsus
ish qobiliyatini umq vaqt saqlab qolishni ta ’minlovchi maxsus jismoniy
sifatning m m i nima?
a) kuch chidamkorligi;
b) organizm turg'unligi;
c) о yin chidamkorligi;
d) tezkor chidamkorlik.
9. Mokisimon» va «archasimon» yugurish voleybolchining qaysi sifatini
tarbiyalaydi?
a) maxsus epchillik;