Universiteti tabiiy fanlar kafedrasi

Birlamchi yong‘in o‘chirish vositalari, ularning turlari va
ishlash prinsiplarini o‘rganish.
GOST - 12.4.009.83 “Ob’ektlarni himoyalash uchun yong‘in o‘chirish texnikasi. Asosiy turlari. Joylashishi va xizmat ko‘rsatish” davlat standartiga muvofiq ob’ektlarni himoyalashda qo‘llaniladigan yong‘in o‘chirish texnik vositalari quyidagi guruhlarga bo‘linadi:

• 
  yong‘in o‘chirish mashinalari (avtomobillar, motopompalar va tirkamalar);
  
• 
  yong‘in o‘chirish qurilmalari;
  
• 
  yong‘indan xabarlash tizimlari;
  
• 
  yong‘in o‘chirgichlar;
  
• 
  yong‘in o‘chirish uskunalari;
  
• 
  yong‘in o‘chirish qo‘l anjomlari;
  
• 
  yong‘in o‘chirish asbob-anjomlari;
  
• 
  yong‘in o‘chirish va qutqaruv vositalari.
  

Yong‘in o‘chirish texnikasining asosiy turlari va soni o‘rnatilgan tartibda tasdiqlangan tegishli norma (qoida)larga muvofiq belgilanadi.
O‘t o‘chirish vositalari asosan 5 ta guruhga bo‘linadi:
1- guruh: ko‘pikli
2-guruh: suvli
3-guruh: kukunli
4-guruh: gazli
5-guruh: uglekislotali
Birlamchi yong‘in o‘chirish vositalari – yong‘in o‘chirish bo‘linmalari etib kelguniga qadar (yong‘inning boshlang‘ich bosqichida) to‘satdan sodir bo‘lgan yong‘inlarni o‘chirishda kasbiy bilimlar talab qilinmaydigan va fuqarolar tomonidan qo‘llaniladigan vositalar hisoblanadi.
Birlamchi yong‘in o‘chirish vositalari yong‘inni o‘chirishda tashkilotlar xodimlari, yong‘indan saqlash xizmatining shaxsiy tarkibi va boshqa shaxslar tomonidan ishlatish uchun mo‘ljallangan bo‘lib, quyidagi turlarga bo‘linadi:
1. ko‘chma va transportlanadigan yong‘in o‘chirgichlari;
2. yong‘in o‘chirish engi va yong‘in o‘chirish dastagi bilan jamlangan, yong‘inga qarshi suv ta’minotining ichki suv tarmog‘idagi yong‘in o‘chirish kranlari.
3. yong‘in o‘chog‘ini izolyasiyalovchi mato (yopinchiq - koshma).
Bino ichida sodir bo‘lgan yong‘inlarni, yong‘inga qarshi suv quvuriga o‘rnatilgan shkaf ichidagi yong‘in o‘chirish engi va dastak bilan jihozlangan suv quvuri orqali ishlaydigan yong‘in o‘chirish krani yordamida foydalanib o‘chiriladi.