Universiteti tabiiy fanlar kafedrasi

Nazorat savollari:
1. Zaharlanish haqida tushuncha va zaxarlanish turlari ayting.
2. Zaharli o‘simliklar bilan zaharlanishning o‘ziga xos xususiyatlari ko‘rsating.
3. Hayvon zahari bilan zaxarlanganda shoshilinch tibbiy yordam ko‘rsating.
4. O‘tkir zaharlanishlarda shifokordan oldingi yordam ko‘rsting.
5. Kimyoviy zaharlanishlar: is gazi, ammiak, xlor bilan zaxarlanganda birinchi yordam ko‘rsating.
6. Hasharotlar zaxari bilan zaxarlanganda shoshoilinch tibbiy yordam .
7. Ovqatdan zaxarlanish turlarini ayting.

3-MODUL
FAVQULODDA VAZIYATLARDA FUQAROLAR MUHOFAZASI


MAVZU: FAVQULODDA VAZIYATLAR FUQARO MUHOFAZASINING MAQSAD VA VAZIFALARI
Reja:
1. Favqulodda vaziyatlar tasnifi, turlari
2. Favqulodda vaziyatlarda fuqaro muhofazasining maqsadi va vazifalari
3. Favqulodda vaziyatlarda fuqaro muhofazasining tashkiliy tuzilmalari va huquqiy asoslari
4. Fuqaro muhofazasining kuch va vositalari.

Tayanch so‘zlar: favqulodda vaziyat, fuqaro muhofazasi, avariya, halokat, shikastlanish o‘chog‘i, gidrotexnika inshootlari, radiatsiyaviy xavfsizlik, kuch va vositalar, qutqaruv guruhlari.


Favqulodda vaziyatlar tasnifi, turlari
Mamlakatimiz milliy davlat siyosatining ustuvor yo‘nalishlaridan biri aholini va hududlarni tabiiy xamda texnogen xususiyatli favqulodda vaziyatlardan muhofaza qilish, xavfsizlikni ta’minlash, barqaror iqtisodiy rivojlanishga erishishdan iboratdir. Bu esa favqulodda vaziyatlarni oldindan aniqlash va aholini bu xavfdan ogohlantirish borasida samarali tadbirlar o‘tkazish, favqulodda vaziyat yuz byerganda tezkor harakat qilish, insonlarning qurbon bo‘lishiga yo‘l qo‘ymaslik, iqtisodiy zarar kam bo‘lishini, xavfsizlikni o‘z vaqtida ta’minlashni taqozo etadi.⁸
Favqulodda vaziyat (FV) – odamlar qurbon bo‘lishiga, ularning sog‘lig‘i yoki atrof – tabiiy muhit zarar ko‘rishiga, anchagina moddiy talofotga va insonlarning hayot faoliyati izdan chiqishiga olib kelishi mumkin bo‘lgan yoki olib kelgan avariya, xalokat, xavfli tabiat hodisasi, tabiiy va boshqa ofat oqibatida muayyan xududda yuzaga kelgan sharoit. Albatta bunday sharoitni yuzaga kelishida tabiiy, texnogen, ekologik, xarbiy va ijtimoiy sabablar alohida o‘rin egallaydi. Shu bilan birga favqulodda vaziyat qamrab olgan xududning ko‘lami, yetkazilgan moddiy zararning miqdori ham turli xil bo‘ladi.