Умурзоқов, А. Тошбоев

Моддий-техника ресурсларидан фойдаланишнинг самарадорлик

кўрсаткичлари
Фермер хўжалигини моддий-техника ресурслари билан талаб даражасида таъминлашга катта эътибор берилмоқда. Бу сарфланадиган меҳнат ҳамда маблағ харажатлари камайиши, меҳнат унумдорлиги юксалиб, фойда суммаси кўпайиши учун имконият яратади. Фермер хўжалигини моддий-техника воситалари билан таъминлаш ва ундан фойдаланиш жараёнини билишни талаб этади. Шунинг учун қуйидаги кўрсаткичлардан фойдаланиш мумкин.

1. Моддий-техника ресурслари билан таъминланганлик даражаси қуйидаги

формула ёрдамида аниқланади:

МТР_ТД
 Ек  АФк  Ас  АФк  БГк
КХе

Бунда: МТРТД – моддий-техника ресурслари билан таъминланганлик даражаси, сўм.
Ек – қишлоқ хўжалик ерларининг қиймати (сўмда);
Афк – асосий воситаларнинг ўртача йиллик қиймати (сўмда);
Ас – асосий воситаларнинг ўртача йиллик эскириш суммаси (сўмда);
Афк – айланма воситаларнинг ўртача йиллик суммаси (сўмда);
БГк – боғлар, токзорларнинг ўртача йиллик суммаси (сўмда);
Бу кўрсаткич ёрдамида ҳар бир фермер ихтиёридаги фойдаланилаётган 1 га қишлоқ хўжалик ерига ёки экин майдонига қанча сўмлик моддий-техника ресурслари тўғри келаётганлиги аниқланади. Унинг миқдори талаб, яъни меъёр даражасида бўлиши керак.
Фермер хўжалигининг МТР таъминланганлик даражасини, масалан, асосий ва айланма фондлар ёки ҳайдов, чопиқ тракторлари билан таъминланганлик даражасини шу кўрсаткичнинг таркибидаги бошқа кўрсаткичлар бўйича ҳам алоҳида-алоҳида аниқлаш мумкин.

2.