Umumiy o‘rta ta’limning 5-11-sinfiuchun“Biologiya” to‘garak reja

Mexanik to‘qima. U o‘simlikka tayanch (mustahkamlik) beruvchi, qalin qobiqli, cho‘ziq, tirik (kollenxima) va o‘lik hujayralardan iborat to‘qima hisoblanadi.

Ajratuvchi to‘qima tuzilishi va ixtisos lashgan tarkibi har xil bo‘lgan hujayralardan hosil bo‘ladi. Bu hujayra vakuollarida efi r moylari, kauchuk, balzam va smolalar to‘planadi. Xulosa qilib aytganda, o‘simliklardagi ortiqcha moddalar bu to‘qimalar orqali tashqariga chiqarib turiladi.
Tekshirildi: _________________________________________________

18- Mavzu. Ildiz turlari va tizimlari. Ildizmevalarning foydali hususiyatlari



Ildiz – o‘simlikning poya yoki tanasini yerga birlashtirib, tuproqdagi suv va unda erigan oziq moddalarni shimib oladigan va ularni o‘simlikning yerusti qismiga yetkazib beradigan organi. Ildizga xos muhim xususiyatlardan biri shuki, u barg hosil qilmaydi. Ildizlar, odatda, asosiy, yon va qo‘shimcha ildizlarga bo‘linadi .Murtakdagi boshlang‘ich ildizning bevosita o‘sishidan asosiy ildiz hosil bo‘ladi. Asosiy ildiz shoxlanib yon ildizlar hosil qiladi. Bir tup o‘simlikdagi asosiy, yon va qo‘shimcha ildizlar yig‘indisi ildiz tizimi (sistemasi) deyiladi . Ildiz tizimining o‘lchami va tuzilishi o‘simliklar turiga, ildizining shoxla nishiga, qo‘shimcha ildizlarga hamda tuproq unumdorligiga bog‘liq. Ildiz tizimi tuzilishiga ko‘ra: o‘q ildiz va popuk ildizga bo‘linadi.