Umumiy o‘rta ta’limning 5-11-sinfiuchun“Biologiya” to‘garak reja

G‘amlovchi to‘qima. Bu to‘qimada fotosintez jarayonida hosil bo‘lgan oziq moddalar, kraxmal, oqsil, karbon suvlar, vitaminlar, yog‘lar to‘planadi va uzoq muddat saqlanadi.

Qoplovchi to‘qimaning chiqib kelishi o‘simliklarni suvli muhitdan quruqlikka moslashishidan boshlangan. Qoplovchi to‘qima organlarni qurib qolishdan va tashqi muhitning noqulay sharoitlaridan, mexanik shikastlanishlardan himoya qiladi. Bular ham ontogenez davrida meristema to‘qimadan vujudga keladi. Bu to‘qima 3 ga bo‘linadi: epiderma, periderma va po‘stloq.

O‘tkazuvchi to‘qima. Bu to‘qima o‘o‘simlik tanasidagi oziqa moddalarning harakatlanishini ta’minlaydi. O‘simliklarda suv va unda erigan moddalar pastdan yuqoriga, ya’ni ildizdan tanaga qarab ko‘tariladi. Fotosintez jarayonida hosil bo‘lgan organik moddalar esa ildiz tomonga qarab harakatlanadi. Bu ikki jarayon o‘tkazuvchi to‘qimalar – ksilema va fl oema naylari orqali sodir bo‘ladi. Bu jarayon cho‘ldagi o‘simliklarda uzluksiz davom etadi va ularning hayotini ta’minlab turadi.