Umumiy ixtiologiya 64x84. indd

Sezgi organlari baliqning atrof-muhitda yaxshi o‘rnashishiga imkon beradi. Bunda ko‘z muhim rol o‘ynaydi. Okun turdagi baliq faqat nisbatan yaqin masofani ko‘radi, narsalarning shakli va rangi- ni farq qila oladi.

Okun turdagi baliqning har qaysi ko‘zi oldida sezgi hujayralari bo‘lgan, ko‘r halqaga borib tutashadigan ikkitadan teshik: burun teshiklari bo‘lib – bu hid bilish organidir.

Eshitish organlari tashqaridan ko‘rinmaydi, ular kalla suyagi- ning orqa qismidagi suyaklarda o‘ngda va chapda joylashgan. Suv- ning zichligi tufayli tovush to‘lqinlari kalla suyaklari orqali yaxshi o‘tadi va uni baliqning eshitish organlari orqali qabul qilinadi. Baliq qirg‘oq bo‘ylab ketayotgan odamning oyoq tovushini, qo‘ng‘iroq, o‘q tovushini eshitishi tajribalarda isbotlangan.

Ta’m bilish organlari – sezgi hujayralaridir. Ular okun turdagi baliqda ham xuddi boshqa turdagi baliqlardagi singari, faqat og‘iz bo‘shlig‘ida joylashmay, balki butun tanasi yuzasi bo‘ylab ham tar- qalgan. Sezgi organlari ham o‘sha yerda bo‘ladi. Ba’zi baliqlar, masalan, laqqabaliq, zog‘ora baliq, treska turdagi baliqlarning boshida sezuvchi mo‘ylovlari bor.

Baliqlar uchun alohida sezgi organi – bu yon chiziqlar hisob- lanadi. Tashqaridan qator teshiklar ko‘rinib turadi. Bu teshiklar

terida joylashgan naycha bilan bog‘langan. Naychada teri osti- dan o‘tgan alohida nerv tolasi bilan bog‘langan sezuvchi hujayra- lar bo‘ladi.

Yon chiziqlar suvning yo‘nalishini va oqim kuchini qabul qila- di. Yon chiziqlar tufayli hatto ko‘r bo‘lib qolgan baliq ham biror narsaga urilmaydi va oqib kelayotgan o‘ljani tutib oladi.