Ulıwma orta bilim beriw mektepleriniń 7-klası ushın sabaqlıq

Tómende sizlerge uyqıǵa kesh jatıwdıń zıyanlı aqıbetleri boyınsha 
maǵlıwmatlar berilgen. Toparlarǵa bóliniń hám kóp uyqılawdıń, 
háreketsizliktiń zıyanlı aqıbetleri haqqında pikirlerińiz benen bólisiń.
Uyqıǵa kesh jatıwdıń zıyanlı aqıbetleri
Aqılıy jaqtan hálsirew
Uyqılaǵanda seniń aqılıń 21:00 den 23:00 ge shekem belsendi dem 
aladı. 23:00 den keyin uyqılap júrgen bolsań, onda waqıttıń ótiwi menen aqılıy 
jaqtan hálsirey baslaysań. 23:00 den baslap túngi 1:00 ge shekem uyqılamay 
júre berseń, onda ómirlik kúshiń jábir tartadı.
Sulıwlıqtıń sóniwi
Uyqı tek ómir súriw ushın emes, al sulıwlıqtı saqlawdıń eń tásirli hám 
mutqa túsip turǵan usılı bolıp tabıladı. Sebebi, uyqı waqtında ǵana kletkalardıń 
belsendi janlanıwı hám toqımalardıń tikleniwi júz beredi.
Immunitettiń hálsirewi
Hámmesi de ápiwayı hám anıq: túnde organizm ózin tikleydi, jańaradı, 
kúndizgi júrislerdiń unamsız aqıbetlerin neytrallaydı. Nátiyjede immun sisteması 
bekkemlenedi. 
Turaqlı túrde uyqısı qanbay júrgen adamlardıń tımaw, gripp yamasa 
ORBI menen nawqaslanıw itimallıǵı 3 ese artadı. 
Sozılmalı sharshaw
Organizmde zorıǵıw kúsheyedi. Bunı biz sezbey júre beremiz. Aqıbetinde 
sozılmalı sharshaw payda boladı. Organizm ózin-ózi tiklew qábiletin joytadı. 
Artıqmash kilogramm arttırıw
Turaqlı túrde uyqısı qanbay júrgen adamlardıń tezden semirip ketetuǵınlıǵın 
ilim dálillegen. Normadaǵı uyqınıń bolmawı organizmdegi zat almasıw barısın 
buzadı, aqıbetinde adam 2 ese tezirek salmaq baylay baslaydı.
Qartayıw
Uyqı dawamında teri kletkaları tiklenedi, qan aylanısı jaqsılanadı. 
Nátiyjede kletkalar kislorod hám aminokislorodlar menen toyınadı. Nátiyjede 
ájimler tábiyiy túrde joǵaladı, teri tegislenedi, reńi jaqsılanadı.
(T.Kóbeysinov)

---