Учиш аппаратларининг радиоэлектрон жихозлари

МИРЗО УЛУҒБЕК НОМИДАГИ ЎЗБЕКИСТОН МИЛЛИЙ УНИВЕРСИТЕТИ
ҲАРБИЙ ТАЙЁРГАРЛИК ЎҚУВ МАРКАЗИ
А ВИАЦИЯ МУТАХАССИСЛИКЛАРИ ВА ҲАРБИЙ ТАШУВЛАР ЦИКЛИ




УЧИШ АППАРАТЛАРИНИНГ РАДИОЭЛЕКТРОН ЖИХОЗЛАРИ
ўқув фанидан авиация мутаҳассисликлари бўйича тахсил олаётган
барча ҳарбий-ҳиссоб мутаҳассислари учун
МАЪРУЗА
1-мавзу: Радиоэлектроника соҳаси ҳақида умумий тушунчалар.
1-машғулот: Радиоэлектроника асослари.

Тошкент 2022

МИРЗО УЛУҒБЕК НОМИДАГИ ЎЗБЕКИСТОН МИЛЛИЙ УНИВЕРСИТЕТИ
ҲАРБИЙ ТАЙЁРГАРЛИК ЎҚУВ МАРКАЗИ
А ВИАЦИЯ МУТАХАССИСЛИКЛАРИ ВА ҲАРБИЙ ТАШУВЛАР ЦИКЛИ
«ТАСДИҚЛАЙМАН»
АВИАЦИЯ МУТАХАССИСЛИКЛАРИ
ВА ҲАРБИЙ ТАШУВЛАР ЦИКЛИ БОШЛИҒИ
подполковник
Ш.ДЖАББОРОВ
2022 йил «___»______________


УЧИШ АППАРАТЛАРИНИНГ РАДИОЭЛЕКТРОН ЖИХОЗЛАРИ
ўқув фанидан авиация мутаҳассисликлари бўйича тахсил олаётган
барча ҳарбий-ҳиссоб мутаҳассислари учун
МАЪРУЗА
1-мавзу: Радиоэлектроника соҳаси ҳақида умумий тушунчалар.
1-машғулот: Радиоэлектроника асослари.
Маъруза Ўзбекистон миллий университети,
Ҳарбий тайёргарлик ўқув маркази, Авиация
мутахассисликлари ва ҳарбий ташувлар циклининг
фан-услубий кенгашида муҳокама қилинган.
2022 йил «29» августидаги 1-сонли баённомаси
Тошкент 2022
МУНДАРИЖА

КИРИШ

1. 
   Радионинг яратилиш тарихи. Радиоэлектроника соҳаси ҳақида умумий тушунчалар.
   
2. 
   Ахборот, маълумот ва хабар хақида умумий тушукнчалар.
   
3. 
   Радиолинияларда маълумотларни узатиш ва қабул қилиш принципи. Радиоқабулдаги шовқинлар.
   

ХУЛОСА
АДАБИЁТЛАР:

1. 
   Учиш аппаратларининг радиоэлектрон жихозлари. Дарслик. ЎзМУ ҲТЎМ 2022 йил.
   
2. 
   Учиш аппаратларининг радиоалоқа қурилмалари. Ўқув қўлланма. ЎзМУ ҲТЎМ 2022 йил.
   

Кўргазмали қуроллар:
Тқдимот (намоиш) материали (презентация).
ЎҚИТИШНИНГ ТЕХНИК ВОСИТАЛАРИ:
Компьютер (Notebook), мултимедиа ёритгичи.


КИРИШ
Хозирги кунга келиб замонавий радиоэлектроника – бу фан ва техника йўналишининг асосий воситаси бўлиб қолмоқда. Радиоэлектрониканинг услуб ва воситалари халқ хўжалигидаги фан ва техниканинг барча соҳаларида, шу жумладан ҳарбий соҳада, маданиятда ва турмушда амалий равишда қўлланилмоқда. Замонавий радиоэлектроника бу ўз ичига фан ва техниканинг радиотехника ва электротехника, оптоэлектроника, рентгеноэлектроника, гаммаэлектроника ва шунга ўхшаш соҳаларни бирлаштирган фанлар мажмуасидир.
Космик радиоалоқа ва радиобошқарувсиз космик фазони ўзлаштириш мумкин эмасдир. Радиоэлектониканинг радиолокация, радионавигация, радиобошқариш, радиотелеметрия, радиоастрономия ва бошқа йўналишлари ҳам кенг тарқалган.
Замонавий радиоэлектроника техника йўналишининг асосий воситаси бўлиб қолмоқда. Радиоэлектрониканинг услуб ва воситалари халқ хўжалигидаги фан ва техниканинг барча соҳаларида, шу жумладан ҳарбий соҳада, маданиятда ва турмушда амалий равишда қўлланилмоқда. Замонавий радиоэлектроника бу ўз ичига фан ва техниканинг радиотехника ва электротехника, оптоэлектроника, рентгеноэлектроника, гаммаэлектроника ва шунга ўхшаш соҳаларни бирлаштирган фанлар мажмуасидир.
ХХ асрни иккинчи ярмида радиотехник тизимлар ва воситалар ёрдамида бажариладиган вазифаларни ҳам саноқ ҳам сифат томонидан юксалиши кузатилди.
Ривожланаётган радиотехниканинг юксалиши унинг эҳтиёжи учун зарур бўлган электрон техник приборларнинг пайдо бўлиши: мисол учун ўта юқори частотали ва квантли электрон приборлар (магнетрон ва клистронлар,югурадиган тўлқинлар лампаси (ЮТЛ) ва тескари тўлқинлар лампаси (ТТЛ), лазерлар ва хоказолар радиотехника имкониятларининг кескин ривожланишига сабаб бўлди.
Эндиликда ЭМТ тарқалиши вазифаси билан боғлиқ бўлмаган усуллар кенг қўлланилаётганлиги сабабли “радиотехника” тушунчаси мазмунан кенгроқ бўлган “радиоэлектроника” тушунчаси билан алмаштирилди.
Ушбу маърузада радионинг келиб чиқиш тарихи ва ривожланиши, радиоэлектроника соҳаси ҳақида умумий тушунчалар, радиоэлектроникада ЭМТ диапазонини қўлланилиши, радиоэлектрон тизимларининг ишлаш принциплари келтирилган.

1.