Тупроқшунослик олий ў қ ув юртлариаро илмий-услубий бирлаш

эса тоғликлардан оқиб келадиган сувлар ҳисобига ҳосил бўлади.
Бундан ташқари биз юқорида айтганимиздек, дарёлар ўзининг ўнг
қиғоғига емирилиши ҳисобига минтақаларни ҳосил қилиб, уларнинг
таркибидаги тузларни эритиб қуйи томонга олиб бориб ётқизилади.
Ш у сабабли кўпчилик М арказий О сиё дарёларнинг қуйи оқими
нисбатан кўп шўрланган бўлади.
Бундан ташқарн кўпчилик дарё водийлари мураккаб ж и н с­
лар билан кўмилган булади. Д арё сувлари шу тўсиқни кесиб ўтиши
ва текисликка чиқиши билан дарё ёйилмасини ҳосил қилади. Ш у
ҳосил бўлган мураккаб ж инсли тўсиқ ер ости сизот сувининг ум у­
мий сатҳи кўтарилиб, унинг шўрланиш даражаси ортади ва туп-
роқлар шўрланади.
Дельтали шўрланиш типи 
- Сирдарё, Амударё, Атрек,
К ура, Араке дарёларининг кучсиз нишаблик ва текислик қисмида
ҳар хил ҳаракатлар туфайли ўэининг ўзанини ўзгартириши ҳисоби-
га ҳозирги 
ва қадимги замон дельталари вуж удга келган ва бу
дел ы ал ар ж уда катта майдонни эгаллайди. Бундан ташқари денгиз
ва кўл олди дельталари ҳам мавжуд бўлиб, ҳосил бўлиш жараёни
дарёлар ўзининг оқиш даврида бир қанча ўзанлар, кўллар, кўлмак-
лар ҳосил қилади. Дарёлар ўзининг қуйи чегарасига яқинлашиши
билап оқим ўз-ўэидан секинлашади ва ҳосил бўлган кўллар, ўзанлар
тупроқлари унинг қатламларини намлатиб сизот сувларининг сатҳи-
ни оширади, бунинг оқибатида тузларни ортиб, шўрланиши кучая­
ди.
Бундан 
ташқари 
дельталарда 
тупроқларни 
шўрланишга
ўсимликларни геокимёвий оқими ҳам катта роль ўйнайди.
Аккумуляция жараёнида дельталарда йиғиладиган моддалар
биоклиматик шароитга катта таъсир кўрсатади. М исол учун, шимо-