Тупроқ физикаси

61-расм. 
Электрон 
тизимли 
мегомметрнинг схематик тузилиши.

---

233 
 
R
x
 
қаршилик 
В
1
 
батарея ва 
R
1
, 
R
2
 
ѐки 
R
3
эталон қаршиликлардан бири 
билан уланади, улардан ҳар бири ўлчанаѐтган қаршилик умумий 
диапазонининг тор соҳаларига мос келади.
В
4 
ва 
В
5 
батареялар канал кучланишини беради, 
В
2
батарея анод занжири 
ва экранланувчи тармоқни ток билан таъминлайди.
Ҳар иккала каскад қуйидаги келтирилган схема асосида ишлайди. Электр 
токининг йўналишини ўзгартирувчи қурилманинг 
1
ҳолатида (
R
x


) 
миллиамперметр (
mA
) стрелкаси каскаднинг катод занжирига йўналади, бунда 
потенциометр (
Р
1
) ѐрдамида нол ҳолати ўрнатилиб, электр токининг 
йўналишини ўзгартирувчи қурилманинг 
2 
ҳолатида эса 
R
x
бўйича қисқа 
туташув амалга ошади (
R
x
0

) ва миллиамперметр (
mA
) қурилмаси стрелкаси 
тўлиқ ҳолатдаги оғишни кўрсатади (бунда 
Р
2
потенциометр ѐрдамида 
Л
2
лампанинг экранланувчи тўри кучланиш қиймати ўлчанади). 
В
2
– R
8
– 
Р
1
занжир чиқиш касакадининг ток компенсатори вазифасини бажаради (62-расм).
 
62-расм. Лампали мувозатлантирилувчи доимий ток кучайтиргичи