Toshkent tibbiyot akademiyasi ergashev u. Y. Xirurgik kasalliklar

XIRURGIK INFEKSIYa TASNIFLASh
. 
Xirurgik infeksiya: 1) kasallikni keltirib chiqaradigan mikroblarning turiga bog‘lik 
holda etiologiya (mikrob florasi); 2) kasallikning klinik holati; 3) kasallik 
jarayonining cheklanib olishi bo‘yicha tavofut qilinadi. 
Etiologiya bo‘yicha stafilokokk, streptokokk, pnevmokokk, kolibatsillyar aralash 
yoki ko‘p turli (polimikrob) infeksiya va boshqalar tavofut qilinadi. 
Jarayonning cheklanib olinishi bo‘yicha xirurgik infeksiya teri va shilliq 
pardalarning yiringli infeksiyasiga, ko‘krak qafasi va o‘pkaning yiringli 

---

202 
infeksiyasiga, bosh va bosh miyaning yumshoq to‘qimalari infeksiyasiga, qorin 
pardasi va qorin bo‘shlig‘i organlarining yiringli infeksiyasiga, suyak va 
bo‘g‘imlar infeksiyasiga va xokazolarga ajratiladi. 
To‘qimalardagi o‘ziga xos patologoanatomik o‘zgarishlarni hisobga olgan holda 
kasallikni klinik ko‘rinishi bo‘yicha tasniflash juda muhimdir. Bunda quyidagi 
turlar tavofut qilinadi. 
1. O‘tkir xirurgik infeksiya. 
1.1. Mahalliy o‘tkir xirurgik infeksiya: 
a) o‘tkir nopetsifik yiringli infeksiya; 
b) o‘tkir chirik (putrid) infeksiya; 
v) o‘tkir nospetsifik anaerob infeksiya yoki Gazli gangrena (qorason); 
g) o‘tkir spetsifik anaerob infeksiya (qoqshol, kuydirgan, jarohat difteriyasi). 
1.2. Umumiy xirurgik infeksiya: 
a) o‘tkir nospetsifik infeksiya; 
b) o‘tib ketgan (surunkali) umumiy xirurgik infeksiya. 
2. Surunkali xirurgik infeksiya: 
a) surunkali nospetsifik infeksiya; 
b) surunkali spetsifik infeksiya (sil, aktinomikoz, zahm). 
O‘tkir xirurgik infeksiya mahalliy va umumiy xarakterining o‘zgarishi zaminida 
kelib chiqadi yoki kasallikning septik kechishi (umumiy xirurgik infeksiya) bilan 
ajralib turadi. O‘tkir jarayon uchun kasallikning tez boshlanib, og‘ir kechishi 
xosdir. Surunkali xirurgik infeksiya sekin kechadi, uzoq, ba’zan yillab davom 
etishi mumkin, u bosilib qolib, yana avj olishi mumkin. Garchi kasallik 
boshlangandayoq surunkali xususiyatga ega bo‘lsa ham, ko‘pincha surunkali 
infeksiya o‘tkir infeksiyaning davomi bo‘ladi (suyak-bo‘g‘imlar sili, Brod absessi).