Кессончиларга таъсир этувчи омиллар:
1.Ҳаво босими.
2.Юқори ва паст температура.
З.Намлик.
4.Машиналарга суртиладиган мойлар.
5.Углерод оксид (кўмир станц).
Гаввослар сув остида махсус гаввос кийимини кийиб ишлайдилар. Гаввослар ҳар 10 метр чукўрликка тушиши скафандр остида босим I атм. кўтарилади,
Агар юқори босимдан, нормал босимга утиш тез бўлмаса турли патологик холат: кулок ва бурун бушликларида огрик, кулок пардасининг яллигланнши жараёнлари, кулок пардаси йиртилиб кетиш холлари ҳам кузатилиши мумкин.
Юқори атмосфера босимидан, нормал босимга сёкин утилмаган вахтда (декомпрессия дейилади) патологик холат Кессон касаллиги келиб чиқиши мумкин.
Бу касалликда: қонда азот миқдори ошади ва ёғ липоидларда яхши эрийди.
Юқори атмосфера босимидан нормал босимга утишда ортиқча азот туқималардан ажралиб чиқиб, яъни қонга тушади ва ўпка орқали чиқиб кетади. Эриган азот пуфакчалари томирларда газ эмболиясига олиб келади.
Кессон касаллиги: енгил, ура ва оғир кечади. Оёк ва кул мушакларида, бугимларида огрик, тери Қичишади. Кукрак ва қорин соҳаси огрийди, бурундан қон кетади, кулок лабиринти зарарланади, тана мувозанати бузилади.
Кессон касаллигини патогенезида Бер теорияси «десатурацион аэроэмболия»си ётибди. Газо эмболиясини жойлашига қараб декомпрессион касалиги қуйидаги турлари мавжуд:
1) эритема кўрнишида терини зарарланиши кузатилади, бунда туқималарда Қичишиш пайдо бўлади;
2) 90% сабабларида мушак, бўғим ва суякларини зарарланишщи кузатилади;
3) МНС таъсири.
Кессон касаллигининг олдини олиш чоралари:
1. Иш вақти нормаларига риоя қилиш: компрессия ва декомпрессияни тўғри ташкил қилиш зарур.
2. Декомпрессияни босқичли усул билан амалга оширилади.
3. ДТК- ЛОР, невропатолог, терапевт куригидан ҳар хафтада утиш.
Паст ҳаво босимида ишловчиларнинг меҳнат гигиенаси.
Бундай меҳнат шароитлари ҳавода учганда, баланд тогларга кўтарилганда (темир йўлларни кўриш, тог қонларида ишлашда паст ҳаво босими ишчиларга таъсир қилиши мумкин).
Атмосфера босими қанчалик паст бўлса, ҳаводаги кислороднинг порциал босими шунчалик кам бўлади, унинг альвеолалардаги таранглиги камайишига сабаб бўлади.
Упкадаги порциал босимнинг 100 дан 40 мм гача пасайиши, қон оксигемоглобинининг туйинишини 92-89% гача камайтиради.
Учувчилар 2500 - 3000 м баландликда 9-10 соат, 5000 м гача 2 соат давомида учиб юриши организмда сезиларли ўзгаришларга олиб келади. Учиш баландлиги чегараси 7000 м бўлиб ҳисобланади.
Паст босим шароитида ишловчидарда кислород етишмовчилик холати юзага келади: мушакларнинг бушашиши, хотира-диққат эътиборнинг пасайши, уйку босиш, кусиш, бурин, оғиз, ичакдан қон кетиш холатлари юз беради. Учувчиларда суяк ва бугимларда огриклар паидо бўлади.
Чора тадбирлар: - учувчи ва ишловчиларни кислород аппаратлари билан таъмннлаш
- махсус иссиқ ва қулай кийимлар билан таъминлаш.
- машқ, тренировка, гимнастика.
-ДТК ўтказиш. УзССВ га қарашли 300 буйруққа асосан: ЛОР, терапевт, невропатолог, психиатр куригидан утиш.
-сан-маориф ишлари.
Do'stlaringiz bilan baham: |