253
14-mavzu. INVESTITSIYALAR HISOBI
Reja:
14.1. Xo‘jalik yurituvchi subyektlarda investitsiyalar hisobini tashkil etish
14.2. Investitsiyalarni turkumlash va baholash
14.3. Uzoq muddatli investitsiyalar hisobini yuritish tartibi
14.4. Qisqa muddatli investitsiyalar hisobi
14.5. Dividendlar hisobi
14.6. Kapital qo‘yilmalar hisobi
Tayanch so‘z va iboralar:
investitsiya, aksiya, obligasiya, foiz, dividend,
diskontlash
14.1. Xo‘jalik yurituvchi subyektlarda investitsiyalar hisobini tashkil etish
“2017 - 2021 yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta
ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha Harakatlar strategiyasi”da
kapitalni jalb qilish hamda
korxonalar, moliyaviy institutlar va aholining erkin mablag‘larini joylashtirishning
muqobil manbai sifatida moliya bozorini rivojlantirishga qaratilgan O‘zbekiston
Respublikasi moliya bozorini o‘rta muddatli va uzoq muddatli istiqbolda
rivojlantirish kontseptsiyasini ishlab chiqish belgilangan.
46
Loyihada quyidagilar nazarda tutiladi:
-
mustahkam moliyaviy institutlarga qimmatli qog‘ozlar (obligatsiyalar,
veksellar va boshqalar)
chiqarishga ruxsat berish;
-
qimmatli qog‘ozlar bozorini muvofiqlashtirish bo‘yicha vakolatli organning
moliya bozorining zamonaviy vositalarini joriy qilinishdagi rolini kuchaytirish, ya’ni
mazkur organni nazorat organi sifatida emas, balki qimmatli qog‘ozlar
bozori
ishtirokchilarining huquq va qonuniy manfaatlarini himoya qiluvchi organ sifatida
faoliyati samaradorligini oshirish;
-
qimmatli qog‘ozlarni dastlabki va qo‘shimcha emissiya qilishni davlat
ro‘yxatidan o‘tkazish tartibini soddalashtirish;
-
sug‘urta va boshqa moliyaviy xizmatlarning
yangi shakllarini joriy qilish,
sug‘urta va boshqa turdagi moliyaviy xizmatlarning hajmini kengaytirish;
-
alohida milliy korxonalar aktsiyalarining xorijiy nufuzli fond birjalarida
dastlabki tarzda joylashtirilishiga erishish (IPO), ularning xorijiy kapital bozoriga
chiqishini ta’minlash.
Xo‘jalik subyektlari bilan uning tashqi va ichki manbalari o‘rtasida investitsiya
resurslarining eng samarali harakatini ta’minlash
borasida qaror qabul qilish
investitsiyalarni boshqarishdagi asosiy vazifa hisoblanadi. Shuning uchun moliyaviy
investitsiyalar resurlari oqimini boshqarish investitsiya faoliyatini boshqarishdagi
markaziy masala hisoblanadi.
Investitsiya faoliyatini boshqarish jarayonida subyektni uchta izchil bosqichga
ajratish mumkin: zarur axborotni yig‘ish va to‘plash; uni tahlil qilish;
boshqaruvga
oid investitsion qarorlar qabul qilish.
Investitsiya inglizcha investment so‘zidan olingan bo‘lib, sarmoya qo‘yish
46
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 7 fevraldagi PF-4947-sonli Farmoniga 8-ilova.
254
degan ma’noni anglatadi. O‘zbekiston Respublikasining “Investitsiya faoliyati
to‘g‘risida”gi
47
Qonunining 3-moddasiga binoan,
Do'stlaringiz bilan baham: