Toshkent kimyo-texnologiya instituti shahrisabz filiali 2 – ma’ruza: oziq-ovqat tarkibidagi suv va uning kimyoviy tavsifi

Mahsulot  namligi 

-bu  fizik-kimyoviy  va  fizik-mexanik  bohlangan  suvning 

mahsulot  massasiga  nisbatan  foizlarda  ifodalangan  miqdoridir.  U  mahsulotlarning 

texnologik  xossalarini;  ozuqaviy  qiymatini,  oshpazlik  xususiyatlarni  va  saqlashga 

---

chidamliligini tavsiflaydi. Oziq-ovqat  mahsulotlari  yuzasida  ularning gigroskopligiga 

qarab erkin suv ham saqlanishi mumkin. 

Mahsulotlar  atrof  muhitdan  suv  buhlarni  tortib  olish  (yutishi)  va  saqlab  turish, 

ya’ni  gigroskoplik qobiliyatiga ega.  

Gigroskoplik

  -  bu  mahsulotning  atrof  muhitdan  namlikni  tortib  olish 

(sorbsiyalash) xususiyatidir. Quruq va  nisbatan quruq  mahsulotlar  (quruq sut, quruq 

mevalar, choy, kofe) oqsillarga, kraxmallarga, fruktoza va invert qandga boy bo‘lgan 

mahsulotlar namlikni tortib olishi mumkin, yoh va moyga boy bo‘lgan yoki juda ko‘p 

namlikga ega bo‘lgan mahsulotlar esa namlikni tortib olmaydi. 

Mahsulot  tarkibidagi  gigroskopik    namlikning    nisbiy    ulushi  uning  kimyoviy  

tarkibi,    tuzilishi,    harorati,  bosimi  va  havoning  nisbiy  namligiga  bohliq  bo‘lib,  

psixrometr yoki gigrograf yordamida o‘lchanadi.