Toshkent davlat yuridik universiteti

 
5.2. Tadbirkorlik shartnomalari tushunchasi, tuzish tartibi va turlari 
Tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirishda shartnomalar tuzish, 
o‘zgartirish va bekor qilish masalalarini chuqur bilish talab qilinadi. 
Sababi tadbirkor ish faoliyatini boshlash, yuritish va to‘xtatish jarayonida 
shartnomalar tuzishga har doim ehtiyoj sezadi.
Shuning uchun ham unga quyidagicha munosabat bildiriladi:
“
Shartnoma – bu bozor munosabatlari sharoitida barcha mulk shaklidagi 
korxonalar, shuningdek, qishloq xo‘jaligi korxonalari hamda boshqaruv 
organlari o‘rtasidagi iqtisodiy munosabatlarni o‘rnatuvchi asosiy huquqiy 
hujjat hisoblanadi
” 
 

---

122 
Tadbirkorlik faoliyatini amalga oshiruvchi subyektlar o‘z faoliyatida 
turli xil shartnomalarni tuzadi: ta’sis shartnomalari, mehnat shartnomalari, 
tadbirkorlik shartnomalari va h.k. 
Tadbirkorlik shartnomasi
– taraflardan biri shartlashilgan muddatda 
tadbirkorlik faoliyati sohasida tovarlarni berish, ishlarni bajarish yoki xizmatlar 
ko‘rsatish majburiyatini oladigan, ikkinchi taraf esa tovarlarni, ishlarni, xizmatlarni 
qabul qilib olish va ularning haqini to‘lash majburiyatini oladigan kelishuv.
Shartnoma taraflarning bitimi (kelishuvi) sifatida quyidagi belgilarga 
ega bo‘lishi kerak: 
Tadbirkorlik faoliyati shartnomasi to‘rt qismdan tashkil topadi:
1) kirish;
2) shartnoma predmeti, taraflarning huquq va majburiyatlari;
3) shartnomaning qo‘shimcha shartlari;
4) shartnomaning boshqa shartlari. 
Tadbirkorlik 
shartnomasining 
kirish
qismida 
quyidagilar: 
shartnomaning nomi (mahsulot yetkazib berish, kredit, transport vositalari 

---

123 
ijarasi, qurilish pudrati va hokazolar); shartnomani imzolash vaqti va joyi; 
shartnoma taraflarining to‘liq nomi, taraflarning shartnoma boʻyicha 
nomlanishi (masalan, “litsenziat”, “kreditor” va shu kabilar); shartnomani 
imzolayotgan shaxsning to‘liq nomi va mansabi, shuningdek, unga 
shartnomani imzolash huquqini beruvchi hujjat (ustav, nizom yoki 
ishonchnoma) ko‘rsatilishi lozim. 
Tadbirkorlik shartnomasining 
ikkinchi 
qismida shartnoma predmeti; 
taraflarning shartnoma boʻyicha huquq va majburiyatlari; taraflarning o‘z 
majburiyatlarini bajarish muddatlari; taraflar majburiyatlarini bajarish joyi; 
taraflar majburiyatlarini bajarish usullari (harakatlar tartibi, ketma-ketligi 
va h.k.) ko‘rsatiladi. 
Tadbirkorlik shartnomasining