Toshkent davlat sharqshunoslik instituti sharq filologiyasi va falsafa fakulteti

زيباترين خيابانهاzibâtarin xiyâbânhâ– Eng chiroyli ko‘chalar.
زيباترين خيابانهاzibâtarin-e xiyâbânhâ– Ko‘chalarning eng chiroylisi.

Sifatning orttirma darajasi ko‘pinchaيكي ازyaki az-“…dan biri” birikmasidan so‘ng ishlatiladi. Bunday holatlarda orttirma darajadagi sifatdan keyin keladigan ot albatta ko‘plik shakliga ega bo‘lishi lozim. Ular o‘zaro bitishuv yo‘li bilan, ya’ni izofasiz birikadi:

• 
  شهر تاشكند يكي از بزرگترين شهرهاي آسيا است. šahr-e tâškand yaki az bozorgtarin šahrhâ-ye âsiyâst – Toshkent shahri Osiyoning eng katta shaharlaridan biridir.
  

XULOSA
Mazkur tadqiqot ishimizning kirish qismida masalaning o‘rganilish tarixiga murojaat qilindi.Bu mavzu yuzasidan olib borilgan izlanishlar, chop etilgan asarlar haqida qisqacha ma’lumot beriladi.

O‘tgan davr mobaynida gap bo‘laklari masalasida xilma-xil g‘oyalar olg‘a tashlandi, turli-tuman yo‘nalishlar maydonga keldi.

Bunday xilma-xillik gap bo‘laklarini darajalarga ajratishda ham, ikkinchi darajali bo‘laklarning tasnif asoslarida ham ko‘rinadi.

Tilshunoslikda gap bo‘laklarini bosh bo‘laklar va ikkinchi darajali bo‘laklarga ajratish usuli turlicha bo‘lib, u predikativ asosni xilma-xil tushunish bilan aloqadordir. Ushbu yondashuv asosida gapning ikki cho‘qqili va bir cho‘qqili nazariyasi vujudga keldi.

Ushbu tadqiqot ishimizda aniqlovchi ergash gapli qo‘shma gaplar haqida umumiy ma’lumot berin o‘tildi. Bu turdagi gaplarning dariy va o‘zbek tilida

qo‘llanilishini ko‘rib chiqdik. Aniqlovchi ergash gapli qo‘shma gaplarning gapning tuzilishidagi o‘rni, bosh gap ichida kelish holatlari, bosh gapdan so‘ng kelish holatlari ko‘rib chiqildi.

Shuningdek aniqlovchi ergash gapli qo‘shma gaplar tarkibida

ياياشاره yâ-ye ešâra ishlatilishi va ishlatilmaydigan holatlarini ham o‘rganib chiqdik.