Toshkent davlat iqtisodiyot

10.2 . Xarid logistikasining amal qilish mexanizmi

Sanoati rivojlangan mamlakatlarda ishlab chiqarishni xomashyo va materiallar bilan ta’minlashning bir qator standart mexanizmlari bor. Masalan, Germaniya Federativ Respublikasining sanoatini materiallar bilan ta’minlash tizimi, yetkazib beruvchi tashkilotlarning omborlar tizimi, markaziy omborlar va ta’minot tashkilotlari omborlariga asoslangan.

Germaniya Federativ Respublikasida material bilan ta’minlashning ma’naviy tizimi zahiralarni saqlashga asoslanadi. Bu holda ishlab chiqarishga kerakli bo‘lgan omborga tovarlarni qabul qilinganligi haqida hujjat tayyorlanadi va bu tovarlar to‘g‘ridan - to‘g‘ri ishlab chiqarish maskanlariga jo‘natiladi. Talab asosida sotib oluvchi tashkilot buyurtma harajatlarini rasmiylashtiradi va uni yetkazib beruvchiga jo‘natadi. Yetkazib beruvchi buyurtmani olib, tovarni so‘ralgan tashkilotga sotib berishini ta’minlaydi. So‘ngra katta miqdordagi tovarlar avtomobil yo‘llari yoki temir yo‘llari orqali markaziy omborga olib kelinadi. U yerda tovarlarning sifati, miqdori tekshiriladi. Agar hammasi talabga javob beradigan darajada bo‘lsa, qismlarga bo‘linib, ishlab chiqaruvchi korxonalarga jo‘natiladi.
Yuqorida aytib o‘tilgan faoliyat 23-chizmada berilgan. Bu faoliyatni amalga
oshirishda savdo bo‘limi yoki vositachilar 9-10 ga yaqin hujjatlarni yetkazib beruvchiga topshiradilar. Yetkazib beruvchi esa buyurtmani bajarayotgan paytda markaziy punktga 14 ga yaqin hujjat topshiradi. Umuman, hujjatlarning bu qadar ko‘pligi materiallar yetkazib berish faoliyatining an’anaviy tizimi doiralar bilan chegaralangan deyish mumkin. Buyurtma beruvchi bilan yetkazib beruvchi, materialga buyurtma tushganidan boshlab, to uning egasiga etib borishi va qabul qilinishi hamda qo‘llanilishigacha bo‘lgan davrda hujjatlashtirishning 15 ga yaqin usulidan foydalanadilar. Ularning bir necha nusxada bo‘lishini hisobga oladigan bo‘lsak, u holda hujjatlar soni 50 dan oshib ketadi.

18.