Toshkent davlat iqtisodiyot univyersityeti a. Sh. Bekmurodov, Z. A. Abdullayev, B. M. Badalov

Kapitalning xalqaro harakati
–bu ishlab chiqarish omillarini rivojlangan 
darajadagi xalqaro joylashuvidir. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1.1-rasm. Kapitalning xalqaro harakat shakllari 
Manba: 
Mejdunarodnaya ekonomika: v voprosax i otvetax [teskt] uchebnik. 5–e izd. pererab. i 
dop./ pod red. Kozaka Yu. G.– K.: Sentr uchebnoy literaturi, 2013. 
Rasmiy 
kapital-hukumat 
yoki 
hukumatlararo 
tashkilotlarning qarorlari bo‘yicha davlat byudjeti yoki 
xalqaro tashkilotlar mablag‘larining xalqaro joylashuvi
To‘g‘ridan-to‘g‘ri 
xususiy 
investitsiya-uzoq 
muddat 
davomida iqtisodiy manfat olish va kapital joylashtirilgan 
ob‘ektni nazorat qilish maqsadida kapitalni xalqaro 
joylashuvi 
Kapitalning xalqaro harakat 
shakllari 
Ssuda kapitali-foiz ko‘rinishida daromad 
olish maqsadida qarzga berilgan mablag‘lar 
Tadbirkorlik kapitali-foyda olish 
maqsadida to‘g‘ridan-to‘g‘ri yoki bilvosita 
ishlab chiqarishga qo‘yilgan mablag‘lar 
Xususiy kapital-xususiy firma, banklar va boshqa nodavlat 
tashkilotlarining 
mablag‘larining 
kredit, 
investtsiya, 
banklararo kreditlash ko‘rinishidagi xalqaro joylashuvi 
Portfelli investitsiya-investitsiyalash ob‘ekti ustidan nazorat 
qilish huquqsiz kapitalni xorij qimmatli qog‘ozlariga
joylashuvi 
O‘rta va uzoq 
muddatli savdo 
Qisqa muddatli 

---

30 
Kapitalning xalqaro migratsiyasining rag‗batlantiruvchi asosiy omillar: 
xalqaro 
mehnat 
taqsimoti 
chuqurlashuvi 
va 
ishlab 
chiqarishning 
internatsionallashuvi natijasida milliy iqtisodiyotlarning o‗zaro bog‗liqligini 
kuchayishi, xalqaro kooperatsiya, rivojlangan mamlakatlarning ochiq iqtisodiyot 
siyosati va rivojlanayotgan mamlakatlarda kapital kirib kelishi uchun qulay muhitni 
yaratilishi.