Toshkent davlat agrar unversiteti termiz filiali

Nazorat savollar:
1.Elektrotexnika haqida umumiy ma’lumotlar bering
2.Transformatorlar.ish prinspi
3.Elektr ta’minoti va uning sistemalari xaqida ma’lumot bering
4.Boshqarish va himoyalash apparatlari.
5.Elektroyuritma turlari, tuzilishi va qo’llanilishi.
6.Elektroyuritma nima?
7.Elektrodvigatellarning turlari va tuzilishiga tarif bering.
8. Uzatmalarni turlari va uzatishlar soni.qanaqa?
9.Boshqarish va himoyalash apparatlari tuzilishni tariflang

AMALIY MASHG’ULOTLAR
I-bo’lim.
1-Amaliy ish
Ichki yonuv dvigatellarining tuzilishi va ishlash prinsipi.
Dvigatel mexanizmi va tizimlari.
1.Ishning maqsadi: Traktor dvigatelining umumiy tuzilishi va ishlash jarayoni hamda dvigatel mexanizmning vazifasi, tarkibiy qismlari, ishlashi va sozlamalarini o’rganish
Ishning mazmuni: Gaz taqsimlash mexanizmi asli detallarini sinchiklab ko’rib chiqib ularni plakat va chizmalardagi ta’sviri bilan taqqoslab silindrlar kallagiga o’rnatilgan osma klapanli va blok karterga o’rnatilgan yon klapanli mexanizmlarning kontsruktiv xususiyatlarini o’rganish
Ish jihozlari va ko’rgazma vositalari:traktor yoki traktor dvigateli,ko’rgazmali qurollar, o’quv filmlari, adabiyotlar. Amaliyot xonasidagi mexanizmning alohida detallari, dvigatel qirqimi, maketlari va plakatlar. Klapanlar orasidagi zazo’rni Rostlash uchun shchup va klyuchlar.


1.Ishni bajarish tartibi:
Dvigatel – bu issiqlik, elektr, gidravlik kabi energiyalarni mexaniq ishga aylantirib beradigan mashinaga aytiladi.
Qishloq xo’jaligi ishlab chiqarishida asosan zamonaviy traktor va avtomobillardan foydalaniladi, ularda issiqlik energiyasini mexaniq ishga aylantirib beradigan ichki yonuv dvigatellari qo’llaniladi.
Traktor va avtomobillarda silindrlari birva ikki qatorli dvigatellar qo’llaniladi.

1.1-rasm. Dvigatel silindrlarining joylashish turlari:
a-bir qatorli tik; b-bir qatorli tik o’qqa burchak ostida; d- “V”-simon; ye-silindrlar qarama-qarshi joylashgan: 1-silindr; 2-blok kallagi; 3- silindr bloki; 4-karter tagi
Bir qatorli dvigatel silindrlari (1.1-rasm)vertikal (a) yoki vertikalga 20… 45⁰ burchak ostida (b) joylashgan bo’lishi mumkin. Ikki qatorli dvigatellar silindrlar o’qi orasidagi burchak 90⁰ bo’lganda “V”-simon (d), agarda bu burchak 180⁰ni tashkil etsa silindrlari karama-karshi yotuvchi (e) dvigatellar deyiladi.
Ichki yonuv dvigateli asosiy blokdan 1 (1.1-rasm) tashkil topgan bo’lib, uning ichiga silindr gilьzasi 2 o’rnatiladi. Silindrning yuqori qismi maxsus murakkab holatda tuzilgan silindr kallagi 7 bilan mustahkam berkitilgan. Unda yoqilg’i aralashmasini kiritish 8 va yongan gazni tashqariga chiqarish 9 yo’laklari yasalgan bo’lib, bu yo’laklarning teshiklari germetik usulda ochib yopadigan berkitgichlar (klapan) 10 hamda benzin yoki gaz aralashmasini yoqadigan uchqun chiqargich yoki dizel yoqilg’ini purkaydigan purkagich (forsunka) 11 bilan jihozlangan.