Тошкент — «МЕҲнат» —1986

II АМАЛИЙ МАШҒУЛОТ

ҲАШАРОТЛАРНИНГ АНАТОМИЯСИ ВА ФИЗИОЛОГИЯСИ НИ ЎРГАНИШ
УЧУН ЛАБОРАТОРИЯ ИІІ1ЛАРИ

Керакли жиҳозлар: МБР-1 ва МБС-1 микроскоплар, бинокулярлар, стол лупалари, иситгич, усти берк электроплиткалар, тўғрилагич игна-лар, чинни косачалар, буюм ойнаси, қоплагич ойна ва соат ойнаси, сувли томизгичлар, КОН ёки NaOH нинг 10% ли эритмаси, тери крпламининг схематик тузилиши ва ҳосилаларининг таблицалари, слайдлар ва фотосурат-лар.
1-иш. Тери қоплами ва ҳосилалари
Ўрганиш объекта. Қора ёки визил-доқ (сассиқ) қўнғизлар, баргхўр қўнғиз-лар, олча филчаси, кгпалаклар, чи-гирткалар, эркак кийик қўнғиз, узун бурун қўнғизлар, тут ипак қурти личинкалари. Тери қоплағичининг кесик тайёр препаратлари.
Дарс бошлашдан олдин 2—3 та қора ёки визилдоқ (сассиқ) қўнғизни чинни косачага солиб, устидан 10% ли КОН ёки NaOH эритмаси қуйила-
U амалий машғулот _
ди, кейин косачаларни электроплит­ка устига қўйиб, мўрили шкафда 5— 10 минут қайнатилади. Сўнгра совути-лади, ңунғизлар оқиб турган сувда яхшилаб ювилади. Кейин дар era бе-
1. Ҳашаротларнинг тери қоплагич-кесигининг тайёр препаратини микро­скоп остига қўйиб, тузилиши билан танишиб чикасиз (11- расм, А). Даст-аввал кутикула ёки устки қат-ламини кўрасиз. Бунда препаратда билинар-билинмас эпикутик у-л а с и н и, унинг остида аниқ ажрал-ган прокутикулани ажратиш осон. Прокутнкула кррамтирроқ э к-зокутикуладан ва тиниқ эн-докутикуладан ташкил топган. Эндо­кутикула экзокутикулага нисбатан мураккаброқ тузилган. Микроскоп-нинг ёруғлигини ўзгартириб, препа­ратда эндокутикулада жуда кўп, узу-насига ва кўндалангига кетган йўл-ларни, узунчоқ гиподермадан чиңқан найчаларни кўриш мумкин.
Кутикула остида бир қават ҳу-жайралардан тузилган гиподерма кў-ринади. Базал мембрана микрос-