Tibbiyot instituti talabalari uchun

Organ va to’qimalarning turlarga aloqadorligini aniqlash.
Buning uchun 
tekshiriluvchi ob’ektlar (yumshoq to’qimalar qaychi yordamida, suyaqlar esa 
arralanadi) maydalanadi va osh tuzining izotonik eritmasida ajratiladi. Material 
etarli miqdorda bo’lganda ajralma pretsipitatsiya reaktsiyasi orqali tekshiriladi. 
Agar ob’ektni o’lchamlari chegaralangan bo’lsa, unda ancha sezuvchan muqobil 
immuno-elektroforez usuli qo’llanilgani ma’qul.
Organ va to’qimalarni guruhlarga aloqadorligini aniqlash.
AVO 
izoserologik sistemasi antigenlari odamning organ va to’qimalarida birinchi marta 
1927 yili topilgan. Keyinchalik guruhli antigenlarni deyarli barcha organ va 
590

---

to’qimalarda borligi aniqlanilgan. Boshqa sistema antigenlarini topilishi 
to’g’risidagi har xil tadqiqotchilarning ma’lumotlari qarama-qarshidir. Biroq 
qonsizlanmagan organ va to’qimalarning bo’laklarida ko’pgina izoserologik va 
zardobli sistema guruhli faktorlarini aniqlash mumkin.
Hozirgi davrda organ va to’qimalarda asosan AVO sistemasi antigenlari 
topiladi. Buning uchun miqdoriy absorbtsiya reaktsiyasidan foydalaniladi. Biroq 
bunda kuchsiz antigenlarni aniqlash imkoniyati bo’lmagani uchun har doim aniq 
natijalarga erishilmaydi. Ancha sezuvchan reaktsiya absorbtsiya-elyutsiya 
reaktsiyasi hisoblanadi.
Chirib o’zgargan to’qimalarni guruhlarga aloqadorligini aniqlashda 
anchagina qiyinchiliklar tug’iladi. Bunda antigenlarni kuchsizlanishi yoki 
emirilishi kuzatilib, mikrofloralar tufayli spetsifik bo’lmagan xavf tug’iladi.
AVN guruhli antigenlarni gistologik va tsitologik preparatlarda, shuningdek 
hujayra elementlarini topishda aralash agglyutinin reaktsiyasi yaxshi natijalarni 
ta’minlaydi (Kolish M.M., 1981). Ajratilgan hujayralarni guruhlarga aloqadorligini 
aniqlash uchun immunoflyurestsiya usulini qo’llashga harakat qilinmoqda.