Tibbiyot instituti talabalari uchun

Dissimulyatsiya deb
, tekshiriluvchining o’zida bo’lgan kasallikni yashirishi 
tushuniladi. Dissimulyatsiya – ko’pincha qasddan, qabih niyatlar bilan qilinadigan 
ta’sirdir. Dissimulyantlar orasida o’quv yurtlariga kiruvchilar, sog’lig’iga kuchli 
talab qo’yiladigan shaxslarni ishga joylashishga harakat qilishida kuzatiladi. 
Dissimulyantlar ba’zan qalbaki shaxslardan foydalanadilar. Masalan, 
rentgenologik tekshiruvda o’pkadagi o’zgarishlarni yashirish maqsadida 
kelishilgan holda sog’lom kishilar rentgenoskopiyadan o’tkaziladi.
Aggravatsiya 
- o’zida bo’lgan kasallik yoki jarohatlanishlarni og’irlashtirib, 
bo’rtdirib ko’rsatishdir. Bu odatda kasallik yoki jarohatlanishning sub’ektiv 
belgilariga talluqlidir (jarohatlanishdan keyin og’riqqa shikoyat va oqsoqlanish, 
bosh miyasi chayqalganda eslash qobliyatining buzilishi va boshqalar). Aggravant 
– doimo bemor kishi, shuning uchun ham aggravatsiya holatida sudlanmaydi.
Kasallik belgilarini og’irlashtirish sub’ektlari asosan qabih niyatlarga 
qaratilgandir. Masalan, kasalxona yoki ambulatoriya davolanishida uzoq vaqt 
bo’lishi, davolash usullarini bilaturib bajarilmasligi tufayli bemor ahvolining 
og’irlashuvi ham aggravatsiya hisoblanadi.
Aggravatsiya holati aniqlangan hollarda vrachlarning asosiy vazifasi 
bemorni to’liq va tezlikda davolash hisoblanadi.
Sun’iy kasalliklar
Kasalliklarni simptomlarini chaqirishda odatda sog’liq uchun xavfsiz usullar 
qo’llaniladi. Masalan, qusish – balg’am ko’chiruvchi dorilarning yuqori dozasini 
qabul qilganda, sarg’ayma – akrixinni iste’mol qilganda chaqiriladi. Ammo sun’iy 
chaqirilgan kasalliklar sog’liqni saqlashni buzilishiga olib kelib, ko’pincha uzoq va 
og’ir, davolashni talab qiluvchi xarakterga ega bo’ladi. Ko’pchilik hollarda teri va 
teri osti kletchatkasi, eshituv va ko’rish organlari, shuningdek xirurgik va 
terapevtik kasalliklar chaqiriladi. Bunda organizmga mexanik, termik, ximik va 
boshqa ta’sir usullaridan foydalaniladi.
369

---