ЗАМОНАВИЙ УЗЛУКСИЗ ТАЪЛИМ СИФАТИНИ ОШИРИШ: ИННОВАЦИЯ ВА ИСТИҚБОЛЛАР
230
ХАЛҚАРО МИҚЁСИДАГИ ИЛМИЙ-АМАЛИЙ КОНФЕРЕНЦИЯ МАТЕРИАЛЛАРИ
pedagogik mahoratiga baho berishda uning ta’limni qay darajada tashkil qila bilishi muhim
ahamiyatga egadir.
Uzluksiz ta’lim tizimida dars va boshqa turdagi barcha o’quv mashg’ulotlarini mukammal
tashkil qilish- o’qituvchining birinchi navbatdagi vazifasidir. Yuqori saviyada o’tkazilgan
mashg’ulotlar yoshlar ongida uzoq saqlanadi, ularda imon-e’tiqod va mafkuraning shakllanishiga
ijobiy ta’sir ko’rsatadi. Shu sababli, o’qituvchining ilmiy saviyasi uning o’z burchiga munosabati,
yoshlarga murabbiylik ishtiyoqi, pedagogik mahorati va, eng avvalo, sifatli dars bera olishida
ko’rinadi. Fan o’qituvchisining faoliyatiga beriladigan baho darajasini ham dars va boshqa turdagi
mashg’ulotlarning sifati belgilaydi.
Dars berish san’atini mukammal egallagan o’qituvchi uyushtirgan o’quv mashg’uloti chuqur
bilim berish vositasi bo’lishi bilan birga mustaqil O’zbekistonning ravnaqi, ertangi kunga bo’lgan
ishonchi, xalqimizning aql-zakovati va mehnatining nimalarga qodirligi, jamiyatning munosib
fuqarosi va sodiq quruvchisi bo’lish uchun nimalar qilish zarurligini ko’rsatuvchi ko’zgu bo’lib
xizmat qiladi.
Xulosa qilib aytadigan bo’lsak, birinchi navbatda, yoshlarimiz o’z murabbiylari darsidan har
jihatdan mamnun bo’lsinlar. Ularda romantic orzular uyg’onsin, tafakkuri rivojlansin, amaliy
faoliyat, ijodiy qobiliyat, o’qish-o’rganish va mehnatga havas kuchaysin. Ular o’quv
mashg’ulotidan so’ng olgan baholari bilan emas, balki bilim va malaka hosil qilganliklarini,
ma’naviy oziq olganliklarini his qilsinlar. Ta’limning mazmundor, qiziqarli va tushunarli bo’lishi
ustoz bilan shogirdlarning qalbini va ruhini bir-biriga mustahkam bog’laydi, ular o’rtasidagi
samimiy hurmat va o’zaro ishonchni mustahkamlaydi. Buning uchun o’qituvchi, avvalo, o’z fanini
va o’qitishning metod, usul va vositalarini mukammal o’zlashtirib olishi, o’qituvchi- murabbiyga
xos madaniyatning yuqoriligiga erishishi, o’z shogirdlariga hurmat va muhabbat ifoda eta olishi,
ularni hayotga qiziqtirishi, ularning ruhiy holatlarni bilishi va tushunishi, bosiqlik bilan o’z his-
tuyg’ularini boshqara olishi, tashqi ko’rinishi va kiyinish madaniyati bo’yicha ibrat bo’lishi, nutq
madaniyatining yuqoriligi va ijtimoiy faolligi, ayniqsa, omma o’rtasida ilmiy-ma’rifiy va ma’naviy-
madaniy ishlarning targ’ibotchisi bo’lishi lozim.
Shu vaqtgacha an’anaviy ta’limda talabalarni faqat tayyor bilimlarni egallashga o’rgatib
kelingan edi. Bunday usul talabalarda mustaqil fikrlash, ijodiy izlanish, tashabbuskorlikni so’ndirar
edi.
Hozirgi kunda ta’lim jarayonida interfaol uslublar – innovatsion pedagogik va axborot
texnologiyalaridan foydalanib ta’limning samaradorligini ko’tarishga bo’lgan qiziqish, e’tibor
kundan-kunga kuchayib bormoqda. Zamonaviy texnologiyalar qo’llanilgan mashg’ulotlar talabalar
egallayotgan bilimlarni o’zlari qidirib topishlariga, mustaqil o’rganib, tahlil qilishlariga, hatto
xulosalarni ham o’zlari keltirib chiqarishlariga qaratilgan. O’qituvchi bu jarayonda shaxs va
jamoaning rivojlanishi, shakllanishi, bilim olishi va tarbiyalanishiga sharoit yaratadi, shu bilan bir
qatorda, boshqaruvchilik, yo’naltiruvchilik vazifasini bajaradi. Bunday o’quv jarayonida talaba
asosiy figuraga (obyektga) aylanadi.
Shuning uchun ham, ta’lim muassasalarining o’quv – tarbiyaviy jarayonida zamonaviy
o’qitish uslublari – interfaol uslublar, innovatsion texnologiyalarning o’rni va ahmiyati beqiyosdir.
Pedagogik texnologiya va ularning ta’limda qo’llanishiga oid bilimlar, tajriba talabalarni bilimli va
yetuk malakaga ega bo’lishlarini ta’minlaydi.
Foydalanilgan adabiyotlar
1.
Saidaxmedov N., “Yangi pedagogik texnologiyalar (nazariya va amaliyot)” qo’llanma.-
Toshkent: Iqtisod-moliya. 2003
2.
Tolipov U. “O’qituvchilar tayyorlashda yangi pedagogik texnologiyalar” Xalq ta’limi j.
2000. 2
3.
Tolipov U., “Ta’lim: o’qituvchi va o’quvchi faoliyati” T: Sog’lom avlod uchun jurnali.
2000.7-8
Do'stlaringiz bilan baham: |