Tema: Házirgi jónelistegi poeziyanıń tematikası



Download 57,66 Kb.
bet4/11
Sana29.04.2022
Hajmi57,66 Kb.
#589832
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
1-Tema.Házirgi jónelistegi poeziyanıń tematikası

Qarasań, bul dúńya ázeliy ǵárrem,
Pay tuwrar kimge pal, kimge záhárden,
Alǵιr tuyǵιn quslar julιnιp párden,
Jarǵanat jarιqtan daw urǵan zaman.

Haqιyqattιń moynι misli ιrǵayday,


Bilekleri shiydey, gewde quwrayday,
Teńizin tárk etken ǵaz hám quwlardι-ey…
Árman qanatlarιn qayιrǵan zaman.

Usιlayιnsha teńizdiń qaytιp ketip, onιń joq bolιw halatlarιna kelip turǵanlιǵιn, Ámiwdiń qaytιwιn, adamlar arsιndaǵι hadallιq, ar-namιstιń kemeyip baratιrǵanlιǵιn, álbette basqa shayιrlar menen jazιwshιlar da jazbaqta. Degen menen, olar tap usιlaysha ashιqtan-ashιq batιrιp, shιnlιqtι shιrqιratιp, ashιtιp aytιp atιrǵanι shende shen shιǵar. Sonday-aq bul jerde shayιrdιń sóz saplawlarι menen teńewleri – tutas poetikasιnda da erkin túrde jańalιqqa umtιlιw basιm keledi. Sonιń ushιn da mιnaday qatarlar da bul qosιqtan orιn alǵanlιǵιn uqtιrιp ótiw orιnlι`


Kimge baxιt gúli ushιn shaldιrιp,
Kimgedur tek ashshι túbin qaldιrιp,
Kelte jip gúrmewge kelmey yandιrιp,
Kimlerdiń arqanιn shubaltqan zaman.

Túrli gárdishleriń bar eken pálek,


Mιrǵaw-sιrǵawlanιp torιqqan zaman.


Tιńlaǵanday qulaq, kórer kóz tappay,
Kóńilim tintiner keskir sóz tappay.
Qιyal qusιm múlgir ármanǵa shappay,
Meniń júregimdey janbaqta zaman….
(“Meniń júregimdey janbaqta zaman”
Abbaz shayιr tolǵanιslarι).
Shayιrdιń ózi hám onιń lirik qaharmanιnιń mártiligi menen haqιyqatshιllιǵιn ashιwda olardιń milliyligin támiynlewshi kórkemlik poetikalιq izlenisler jasawda bunnan artιq sheberlik múmkin emestey tuyιladι. Usιnday shιǵarmalarι arqalι, ιrasιnda da, shayιr X.Dáwletnazarov milliy ǵárezsizlik jιllarιnda óz jazιw stilin, sóz ustasι sιpatιnda kelbetin ayqιn tanιttι desek durιslιqqa keledi. Biziń bul aytqanlarιmιz onιń náwqιran jaslιq, onιń tawsιlmas romantikasι menen girshiktey móldir muxabbat, onιń ayιrιm-ayιrιm túsinip bolmas iyirimleri menen ayralιq azabι tuwralι jazιlǵan kóplegen shιǵarmalarιnda da ayqιn kózge túsedi. Ol shιnιnda da muxabbat, jaslιq temasιn ózinen burιnǵι hám zamanlas shayιrlarιnan pútkilley basqasha, ózgeshe etip jazbaqta. Usι ózinshelik stili onιń eń dáslepki qosιqlar toplamι bolǵan “Xat” (1980)qa kirgizilgen shιǵarmalarιna sotsial`-jámiyetlik, sotsial`-psixologiyalιq hám publitsistikalιq shaqιrιq, tereń filosofiyalιq oyshιllιq sιrlarιn da orιnlι sińirip jiberedi hám olar usιnday qásiyetleri menen qunlι bolιp úlken massalιq jámiyetlik tús alιp otιradι. Atap aytqanda, X.Dáwletnazarovtιń jaslιq, muhabbat lirikasιnιń usιnday qιrlarι “Bir jup posa berseńiz neter…”, “Sen jaqsι qιzsań”, “Jaslιǵιm, sen meni taslap barasań”, “Meni ápiw et, muhabbat!”, “Keregi joq edi súyiwdiń!”, “Bir súygeniń bolar altι ay azιq…”, “Ey, sormańlay jigittiń yarι”, “Baxιtlι tósek” sιyaqlι shιǵarmalarιnda orιn alǵan. Olardιń kópshiliginiń tekstindegi orιnlι oy pikirlerge sáykes namalar dóretilip, bulardι da xalιq súyip tιńlap yadlap almaqta.
Solardan shayιr “Keregi joq edi súyiwdiń!” lirikasιnda bιlay degeń


Qanιp-qanιp iship shólledim,
Arasιnda qaldιm qιsqιnιń,
Men jer boldιm, biraq ólmedim,
Keregi joq edi ιshqιnιń!


Táshwish atιn kóldeneń tartιp,
Iǵbal maǵan bunsha óshiktiń,
Shayιrlιqqa qálbim qumartιp,
Keregi joq edi qosιqtιń.
(“Keregi joq edi súyiwdiń!”)
Haqιyqatιnda da, shιn muxabbat penen shayιrshιlιqtιń ayralιq penen, dárt hám azap penen qatar júrip, olar menen tuwιsqan bolarι sózsiz. Shayιr qosιqta usι shιnlιqtι ańlatιp jazǵanlιǵι erkinlik penen ǵárezsizlik ruwxιnan dóregen desek artιqmashlιq emes.
X.Dáwletnazarovtιń bul baǵιttaǵι qosιqlarιnιń áhmiyetli tamanlarιnan biri sol, olar óz dáwiriniń sotsial`-psixologiyalιq klimatι menen tιǵιz baylanιsιp, onda usι atmosferadaǵι ayιrιm nuqsanlardι, konfliktlerdi ashιp beriwi dιqqatqa ιlayιq bolιp esaplanadι. Mιsalι`

Download 57,66 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish