Tasseming bu modda bilan olib bor"" I eksperimental ishiari natijalari



Download 10,85 Mb.
Pdf ko'rish
bet71/153
Sana23.01.2022
Hajmi10,85 Mb.
#405822
1   ...   67   68   69   70   71   72   73   74   ...   153
Bog'liq
kimyo tarixi davomi

defibrator
 
moslamasini  yaratdi.  1942-yil.  Germaniyaning  Bremen 
shahridagi  “Xazeke”  firmasi  sanoat  miqyosida YQP  ishlab  chiqardi. 
Bu  zavodning  yillik  YQP  hajmi  3000  m
3
  ni  tashkil  etdi.  1956-yilga 
kelib  dunyoda  175  firma  taxminan  0,9  mln  m
3
  YQP  oldilar.  1960- 
yilning  statistik  ma'lumotlariga qaraganda,sobiq  SSSRda  160  800  m

YQP mahsuloti  ishlab chiqarilgan.
Polietilen  va  polipropilen.
  Etilen  juda  qiyin  polimerlanadigan 
monomer  hisoblanadi.  Masalan,  1901-1905-yillarda  V.N.  lpatyev  etil 
spirtidan  butadiyenni yuqori  bosim  (400-500  atm.)  ostida  sintez  qildi 
va  dunyoda  birinchi  bo'lib  1913-yilda  etilenni  yuqori  bcsimda  poli- 
merladi.  Internet  ma'lumotlariga  qaraganda,  polietilen  1899-yilda 
nemis  muhandisi  Gans  fon  Pexmann  tomonidan  tasodifan  olingan. 
1933-yilda etilenning  polimerlanishi  ikkinchi  marta,  qo'shimcha  reak­
siya sifatida qayd etildi.  Britaniyalik kimyogar-texnologlar Erik  Foset 
va  Rejinald  Gibson  polietilen  olishni  qayta  ixtiro  qildilar.  1937-yil. 
Ingliz  kimyogarlari  yuqori  bosimda  polietilen  olishning 
birinchi 
sanoat  usulini  yaratdilar.  1939-yii.  Imperial  Chemical  Industries  Ltd 
(ICI)  nomli  ingliz  kompaniyasi  polietilen  ishlab  chiqarishni  yo'lga 
qo'ydi.  1940-yiIdan  boshlab,  polietilen  idishlar  tayyorlash  sanoat 
asosida yo'lga qo'yildi.  1953-yilda nemis kimyogari  K.  Ziegier yuqori 
zichlikdagi  polietilen  hosilasi  (
penoplast)ni
  oldi,  uning  sanoat 
miqyosida  ishlab  chiqarilishi 
1956-yilda  Hoechst  and  Philips 
Petroleum  kompaniyasi  zavodlarida joriy qilindi.  1954-yiidan  boshlab 
Karl  Sigler  va  Julio  Natta  maxsus  metallorganik  katalizatorlar 
ishtirokida  atmosfera  bosimi  va  60°C  haroratda  polietilermi  sanoat 
miqyosida  ishlab  chiqarish  texnologiyasini  yaratdilar  va  stereoregu- 
lyar polipropilen olish usuliga asos solishdi.
1990-yil.  Amerikaning  AERT firmasi  dunyo  bozoriga polietilen 
asosida  olingan  termoplastik  yog’och-polimer  rnaterialini  sotuvga 
chiqardi.  Bugungi  kunda 
polietilen
  -   dunyoda  keng  tarqalgan 
plastmassa
  bo'lib,  turli  sohalarda  ishlatilishi jihatidan 
birinchi o'rinni
 
egalladi.
Teflon  (politetraftoretilen)
. Bu  polimerning  hosil  bo'lishi  1938- 
yilda  R.  Plankett  tomonidan  tasodifan  aniqlandi.  U  tetraftoretilen 
solingan  ballonlarda  vaqt  o'tishi  bilan  oq  kukunsimon  massa  hosil 
bo'lishini aniqladi.  Keyinchalik bu  kukun 
teflon
 deb ataidi.  1941-yilda


AQSHdagi  Dyupon  firmasida  o'zining  teflon  ishlab  chiqarish 
texnologjyasini joriy  qilib  patent  oldi.  Tarkibida  asosan  ftor elementi 
bo’lganligi  uchun  bu  xildagi  material lar 
ftoroplastlar
 
deb  nom  oldi.
1949-yilda  sobiq  SSSR  davlatida teflon  (ftorop!ast~4)  ishlab  chiqarish 
yo'lga  qo'yildi.  1954-yilda  fransuz  muhandisi  Mark  Gregor  uy- 
ro'zg’or  idishlarining  sirtini 
teflon
  qavati  bilan  qoplashni  taklif etdi. 
Teflon  kimyoviy  jihatdan 
o'ta  inert  va  uning  yumshash  harorati 
3000°C atrofida bo'ladi.
Polistirol.
  Polistirolning  tarixi  ham  XIX  asrdan  boshlanadi. 
Aslida  esa  1831-yilda  styrax  smolasi  asosida  yangi  organik  modda 
ajratib  olindi  va  unga 
stirol
 
nomi  beriidi.  1866-yiIda  M.  Bertlo  stirol 
qizdiriiganda  qattiq  moddaga  aylanishini  -   polimerlanish  deb  atadi. 
Bu  poiimemi  ishlab  chiqaruvchi  sanoat  korxonalarini  yaratish  LI. 
Ostromislenskiy  va G.  Shtaudinger nomi  bilan  bevosita bog’liq  bo'ldi. 
Rus  olimi  stirol  tuzilishini  isbotlagan  birinchi  kimyogar  hisoblanadi. 
Stirolning  oson  polimerlanishi  va  shishasimon  hosilalarining  olinishi 
olimlar  va  sanoatchilarning  e'tiborini  o'ziga  tortdi,  G.  Shtaudinger 
polistirol  ishlab chiqarish  korxonasini  birinchi  bo'lib yaratdi  va  1911- 
yilda  Germaniyada  polimer  tayyorlash  bo'yicha  patent  shu  olimga 
beriidi.  O’sha davrdan  boshlab  polistirol  ishlab  chiqarish  hajmi  dunyo 
miqyosida  doimiy  ravishda  o'sib  bormoqda.  Stirolni  erkin  radikal, 
massada.  polimerlanish,  emulsion  va  suspension  polimerlash  usullari 
yaratilib,  sanoatda  joriy  qilingan.  Uzoq  rnuddat  davomida  polistirol 
ishlab 
chiqarishining 
o'sishi 
kuzaiiimadi, 
chunki 
dastlabki 
moddalaming  narxi  ancha  baland  edi.  Ammo  stirolning  oson 
polimerlanishi,  shishasimon  shaffof hosilalarining  foydali  tomonlari 
bu  polimerga  bo'lgan  talabni  oshirdi.  Polistirol  ishlab  chiqarishga 
bo'lgan  ehtiyoj  uning 

Download 10,85 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   67   68   69   70   71   72   73   74   ...   153




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish