4-bosqich. O‘quv didaktik materiallarni tayyorlash ta’limniamalga oshirish bosqichining asosiy dastlabki shartlaridan biridir. Agar o‘qituvchining tayyor materiallari zaxirasida berilgan mavzu uchun mos materiallar mavjud bo‘lsa, ularning orasida to‘g‘ri keladiganlari tanlab olinadi. Agar tayyor o‘quv didaktik materiallar yoki o‘quv vositalari bo‘lmasa, ular ustida ishlash lozim bo‘ladi. Shu sababli darsdan oldin plakat loyihalari, tarqatma materiallar, rasmlar ishlab chiqiladi.
5-bosqich. Rejalashtirish va tashkillashtirish asosida nazariy dars va amaliy mashg‘ulotni amalga oshirish (o‘tkazish). Ya’ni samaradorlikka erishishdao‘quv vositalari bilan jihozlangan sinfxona, o‘quv maydonchasi va vaqt yetarlicha bo‘lishi talab etiladi.
6-bosqich. Nazariy dars va amaliy mashg‘ulot davomida o‘zlashtirilgan nazariy bilimlarni baholash. Bu bosqich bir tomondan o‘quvchilar zaruriy bilim, ko‘nikma va malakalarni o‘zlashtirib olganliklarining nazoratini olib borish imkonini bersa, ikkinchi tomondan esa, o‘qituvchining o‘z-o‘zini, shuningdek, ishining sifati qanday bo‘lganligi tekshirishi uchun imkon yaratuvchi zaruriy bosqich sanaladi. Ya’ni bunda «O‘quvchilar maqsadga erishdilarmi?» hamda «Men oldimga qo‘ygan maqsadlarga erishdimmi?» degan savollarga javob berilishi zarur. Ana shundagina dars va mashg‘ulotlarning o‘sish ko‘rsatgichlari ta’minlanadi.
Bundan xulosa qilib aytish mumkinki, globallashuv jarayonida oliy ta’lim tizimida dars jarayonini tashkil etishda eng avvalo, ta’lim va tarbiya o‘zaro munosabatda bo‘lishi, bevosita yoki bilvosita ta’sir ko‘rsatishini inobatga olish maqsadga muvofiqdir.
Ikkinchidan, mamlakatimizda demokratik jamiyat qurish vazifalarini amalga oshirishda oliy ta’lim tizimini tubdan isloh etish va uni modernizatsiyalashtirish muhim rol o‘ynaydi.
Uchinchidan, globallashuv davrida o‘qituvchining pedagogik jarayondagi asosiy vazifalari o‘zgaradi. Uning menejerlik faoliyatiga yangicha talablar qo‘yiladi. Boshqarish – bu yo‘naltirish, vazifa qo‘yish, o‘rganish, yordam berish va qo‘llab-quvvatlashni hamda maslahat berish, rahbarlik qilish, kuzatish, talab qilish, ko‘rsatma berishlari o‘z ichiga oladi. Ta’lim-tarbiyada donishmand va mutafakkirlarning, xalqimizning milliy ma’naviy qadriyatlariga tayanish muhim ahamiyaiga ega.
To‘rtinchidan, ta’lim-tarbiya jaryonidagi o‘zgarishlar talaba-yoshlar oldiga ham muhim vazifa qo‘yadi. Ular izlash, kerakli bilimlarni mustaqil qidirib topish, axborot to‘plash va ularni ishlata bilishlari bilan bog‘liq.
Umuman olganda globallashuv davrida Oliy ta’lim muassasalarida dars jaraenini modernizatsiya kilishning mazmuni va moxiyatini ochishda bugungi zamon talablarga javob berishi, undan orqada qolmasligi muhim ahamiyatga ega. Bu mamlakatimizda belgilangan demokratik jamiyat qurish vazifalarini amalga oshrishda hal qiluvchi ahamiyat kasb etadi. Ta’lim sohasidagi yutuqlar taraqqiyotning kaliti bo‘lsa, tarbiya sohasidagi o‘ziga xoslik O‘zbekistonni mustaqil taraqqiyot yo‘lidan rivojlanishini kafolatlab beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |