Ta’lim usullarini tasniflash
|
Usullar guruhi
|
O‘zaro bog‘liq faoliyatni tashkillashtirish yo‘li
|
Faoliyat mazmuni
|
|
1 guruh
|
Ma’ruza
Hikoya
Tushuntirish
Yo‘riqnoma berish
Namoyish
Ko‘rsatish
Videousul
|
Ta’lim beruvchi: eng kam vaqt ichida katta hajmdagi o‘quv axborotini etkazadi va xotirada qabul qilish, anglash va yig‘ishni tashkillashtiradi.
Ta’lim oluvchilar: xotiraga qabul qiladilar, angalaydilar, yig‘adilar, biroq xatosiz, ongli ravishda qayta tiklamaydilar
|
|
2 guruh
|
Kitob bilan ishlash
Laboratoriya usuli
Mashq
Amaliy ish usuli
Vaziyatlar usuli
|
Ta’lim beruvchi: bilimlarni o‘zlashtirish va mustahkamlash, yangi bilimlarni qidirish, namuna bo‘yicha harakatlarni bajarish malaka va ko‘nikmalarni shakllantirish bo‘yicha ta’lim oluvchilar faoliyatini tashkillashtiradi.
Ta’lim oluvchilar: bevosita ta’lim beruvchining boshchiligida tahlil qiladilar, taqqoslaydilar, umumlashtiradilar, tayyor namuna bo‘yicha amaliy harakatlarni bajaradilar
|
|
3 guruh
|
Suhbat
Bahs
Aqliy hujum
Ta’limiy o‘yin
Insert
Pinbord
|
Ta’lim beruvchi: faqat bilimning bir qismini ma’lum qiladi, ta’lim oluvchilarni bilimni izlab topish qadamlarini bajarishga yo‘naltiradi, turli muammoli vaziyatlarda o‘qish-o‘rganish jarayonini tashkillashtiradi
Ta’lim oluvchilar: ta’lim beruvchining kuzatuvi ostida mustaqil taqqoslaydilar, umumlashtiradilar, xulosa qiladilar, baholaydilar va tahlil qiladilar, muammoli holatlarni hal etadilar va nostandart topshiriqlarni echadilar, murakkablash-tirilgan sharoitdagi amaliy harakatlarni bajaradilar
|
|
4 guruh
|
O‘quv loyihalar usuli
Keys-stadi
|
Ta’lim beruvchi: ta’lim oluvchilarga muammoni, faraz, vazifalarni ifodalashda yordam beradi va tezkor boshqaradi
Ta’lim oluvchilar: ular uchun yangi bo‘lgan muammolarni echish jarayonida bilimlarni mustaqil izlaydilar, kutilayotgan natijalarga erishishning yo‘l va vositalarini o‘zlari aniqlaydilar
|
Ta’lim berish usullarini tanlash omillari
Maqsadni belgilash
O‘quv axborot mazmuni hajmi va murakkabligi
Ta’lim berish usullarini o‘quv axborotini egallashlariga ta’siri
Ta’lim beruvchining chuqur bilimdonligi va shahsiy sifatlari
Ta’lim oluvchilar soni
Ta’lim beruvchi va ta’lim oluvchi o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlarning hususiyatlari
Ta’lim oluvchilarni o‘quv imkoniyatlari
Vaqt sarfi
Ta’lim berish sharoitlari
Munozara usuli faol ta’lim usuli bo‘lib, muhokama, ma’lum muammo bo‘yicha fikr almashinuv ko‘rininshda o‘tadi.
Munozara usuli barcha funksiyalarni bajaradi.
Ushbu usuldan, kuyidagi maqsadlar uchun foydalanamiz:
yangi bilimlarni shakllantirish;
o‘kuvchilarda u yoki bu savollarni chuqur o‘ylab ko‘rish, tub ma’nosiga etishga motivatsiyani ta’minlash;
o‘quvchilarga dalil va dalilga asoslangan xulosa orasidagi farkni tushunib etishni o‘rgatish;
kommunikativ ko‘nikmalarni shakllantirish, o‘quvchilarga o‘z fikrida mustahkam turish va uni himoya kilishga yordam berish.
Erkin munozara tashkil qilish uchun o‘qituvchi hakam rolida uni faqat boshlab berib, munozaraga aralashmaydi. Bu erda muhokama qilinayottan jarayonning o‘ziga urg‘u berish va har bir o‘kuvchini o‘z dalillarini aniq ifoda etishga rag‘batlantirish lozim. Erkin munozara o‘quvchilarni faollashtirish uchun o‘tkaziladi.
Ushbu tartibda o‘tilgan darslar o‘quvchilarning mustaqil fikrlashi, mavzuni o‘rganishda mavjud manbalardan to‘g‘ri foydalanishi va erkin mulohaza yuritishiga imkoniyat beradi. O‘zlashtirish jarayonida darsdan chalg‘imagan holda dam olish sharoitini yaratadi. Darsga qiziqishini orttirib, faolligini oshiradi. O‘qituvchi darsda kuzatuvchi, boshqaruvchi bo‘lib qoladi. U darsga tayyorgarlik jarayonida izlanish, o‘rganish, yaratish orqali aktiv faoliyatni amalga oshiradi. Bunday darslar vaqtdan unumli foydalanish, maqsadga samarali erishish imkoniyatini beradi.
Ushbu mavzuni o‘tishda “Auksion” pedagogik texnologiyani qo‘llash asosida darsni tashkil qilish maqsadga muvofiqdir.
“AUKSION”
Texnologiyaning maqsadi: Ishtirokchilarni passiv tinglovchidan aktiv ishtirokchi darajasiga ko‘tarish.
O‘tkazish tartibi: Mavzuni mustahkamlash uchun ishtirokchilar kichik guruhlarga bo‘linadilar. Buning uchun har bitta kichik guruhga alohida sarlavhali plakatlar va turli rangdagi markerlar tarqatiladi.
Guruhlar har bir plakat bilan ishlab, to o‘z plakati qaytib kelgunicha, ya’ni plakatlarni o‘zaro almashishadi. Mashg‘ulot oxirida har bir guruh o‘z plakatini taqdim etadi.
Misol:
Ma’naviy meros, bu ...
Ajdodlarimizni yozma-og‘zaki ijodi
Muqaddas dinimiz
Avesto
Qur’oni Karim
Hadisi sharif
Ta’lim-tarbiya – bu,
SHarqona qarash
SHarqano falsafa
Kelajak poydevori
Millatning kelajagi
Jamiyat barqarorligining muhim omili
Oila – bu,
Muqaddas maskan
Jamiyatning bosh bo‘g‘ini
Ta’lim-tarbiya maskani
Milliy urf-odatlar maktabi
Sog‘lom avlod asosi
Farzand, bu...
Hayot, bu ...
Sevgi, bu...
Baxt, bu...
Bahor, bu...
Do'stlaringiz bilan baham: |