Loyihalarning tipologik belgilari (E.S.Polat bo‘yicha):
1.Loyihadagi asosiy faoliyat: tadqiqiy, izlash, ijodiy, rolli, amaliy(amaliy yo‘naltirilgan), tanishtiruv - yo‘naltirilgan va boshqalar.
2.Predmetli-mazmuniy soha: kichik loyiha - biror bilim sohasichegaralarida; fanlararo loyiha.
3.Loyihanidagi harakatlar mazmuni: bevosita (qattiq, egiluvchan, yashirin (to‘g‘ridan-to‘g‘ri ishtirok etmasdan, loyiha qatnashchisiga taqlidqiluvchi).
4.Aloqalar mazmuni (ishtirokchilarning bir o‘quv yurtidan, shahardan, hududdan, davlatdan, dunyoning turli mamlakatlaridan ekanligi).
5.Loyiha ishtirokchilarining soni.
6. Loyihani bajarish muddati.
1.Tadqiqiy loyihalar va ularning tavsifnomasi: Bunday loyihalaryaxshi o’ylangan tuzilmani talab qiladi, unda maqsadlar ko‘rsatilgan, tadqiqotpredmeti barcha ishtirokchilar uchun dolzarb, ijtimoiy qadr-qimmatli, tegishli uslublar, jumladan, tajribaviy-sinov va ish tajribalari, natijalarni ishlash uslublari bayon qilingan bo‘lishi zarur. Bu loyihalarto‘lig‘i bilan tadqiqot mantig‘iga bo‘ysungan, mazkur ilmiy tadqiqot bilantaxminan yoki to‘liq, ustma-ust tushuvchi tuzilmaga ega bo‘lishadi. Bu tur loyihalartadqiq, uchun olingan mavzuning dolzarbligini ifodalashni, tadqiqotmuammosini ta’riflashni, uning predmeti va obyektini, mantiqan qabulqilingan ketma-ketlikda tadqiqot masalalarni belgilashni, tadqiqotuslublarini aniqlashni, axborot manbalarini, tadqiqot metodologiyasinitanlashni, belgilanganmuammoni hal qilish uchun farazlarniilgari surishni, uni, shu jumladan tajriba bilan yechish yo‘llarinitayyorlashni, olingan natijalarni muhokama qilishni, xulosalar chiqarishni, tadqiqot natijalarini rasmiylashtirishni, tadqiqotni keyingi rivojlantirish uchun yangi muammolarni belgilashni talab qiladi.
2. Ijodiy loyihalar va ularning tavsifnomasi: Bu loyihalar doimijodiy yondoshuvni talab qiladi, shu tufayli istalgan loyihani ijodiy debatash mumkin. Loyihaning turini aniqlashda ustun tomon ajratiladi. Ijodiyloyihalar natijalarni belgilangan tarzda rasmiylashtirishni talab qiladi. Bunday loyihalar, odatda, ishtirokchilarning batafsil birgalikda ishlashlariuchun batafsil tayyorlangan tuzilmaga ega bo‘lavermaydilar, bu belgilanadixalos, so‘ng yo‘nalish asosida shartlashilib, guruh tomonidan birgalikdagifaoliyat uchun qabul qilingan mantiq manfaatlari bo‘yicha rivojlantiriladi. Bu holda rejalashtirilayotgan natijalar va ularni taqdim etish shakli(birgalikdagi gazetaga, insho, videofilm, teatrlashtirish, sport o’yini,bayram, xizmat safari va shu kabilar) haqida kelishib olish zarur. Lekinloyihani rasmiylashtirish ssenariylar, videofilm, teatrlashtirish, bayramdasturi, insho rejasi, maqola, reportaj va hokazo, dizaun va gazeta loyiha, albom va shu kabilar ko‘rinishidagi aniq o‘ylangan tuzilmalarnitaqozo etadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |