Tasdiqlayman: O`ib direktor o`rin bosari Sana IX- sinflar

Mavzuni mustahkamlash va yakunlash:
O‘quvchilarga darslikdagi savollar orqali murojaat etiladi va mashqlar yechish asosida mavzu mustahkamlanadi.
Uyga vazifa:
1. Darslikdagi 2-, 4-mashqlar. 2*. Darslikdagi 6-, 7-mashqlar.


Tasdiqlayman O`IB direktor
o`rin bosari_________________

Sana _____________IX- sinflar

45 – dars. Такrorlash darsi.
Dars maqsadi:
O‘quvchilarda Paskal dasturlash tilida ma’lumotlarni fayldan o‘qish ko’nikmasini hosil qilish.
Darsning ta`limiy vazifasi: O`quvchilarga mustaqil fikrlashni o`rgatish
Darsning tarbiyaviy vazifasi: O`quvchilarning vatanga muhabbat ruhida tarbiyalash:
Darsning rivojlantiruvchi vazifasi: O’quvchilarni kompyuter savodxonligini oshirish
Uslub: Ma’ruza va amaliyot.
Shakl: Savol – javob, kichik guruhlarda ishlash.
Vosita: Elektron resurslar, darslik va ko’rgazmalar
Usul: slayd materiallari
Nazorat: og’zaki, savol-javob va kuzatish.
Baholash: Rag’batlantirish, 5 ballik reyting tizimi asosida
Asosiy tushunchalar:
Chiziqli dasturlar.
Tashkiliy qism:
a)salomlashish
b)davomatni aniqlash
v)siyosiy daqiqalar
O’quvchilar bilan o’tgan mavzuni savol javob va test usulida takrorlash, uyga berilgan topshiriq va vazifalarni tekshirish hamda baholash.


Asosiy tushunchalar:
Faylni “o’qish uchun” ochish, faylni “davom ettirish uchun” ochish.
Mavzuni boshlashga hozirlik:
O‘qituvchi tomonidan kompyuterlar ishga tayyorlanadi. Paskal dasturlash tili dasturi, mavzuga oid elektron qo’llanmalar va plakatlar tayyorlab qo‘yiladi.
Mavzuni yoritish:
Dars nazariya va amaliyotning uyg’unligi shaklida olib boriladi.
Avvalgi dars mavzusi misol yordamida esga olinadi. Masalan, familiyangiz, ismingiz va yoshingizni saqlaydigan “fio.txt” faylini hosil qiluvchi dastur tuzing. Dastur quyidagicha bo’lishi mumkin:
Var fam, ism : String; yosh : Integer; f : Text;
Begin
Assign(f, ‘fio.txt’); Rewrite(f); Write(‘Familiyangiz : ’); ReadLn(fam);
Write(‘Ismingiz : ’); ReadLn(ism); Write(‘Yoshingiz : ’); ReadLn(yosh);
WriteLn(f,fam); WriteLn(f,ism); WriteLn(f,yosh); Close(f);
End.
Endi hosil bo’lgan “fio.txt” faylidagi ma’lumotlarni ekranga chiqaruvchi dastur tuzamiz. Buning uchun yuqoridagi dasturdan foydalanib, unga quyidagicha o‘zgartirishlar kiritamiz:

1. 
   “fio.txt” faylini yozish uchun (Rewrite) emas, o‘qish uchun (Reset) ochamiz;
   
2. 
   ma’lumotlarni faylga yozish (WriteLn) o‘rniga o‘qish (ReadLn) operatorini ishlatamiz.
   

Dastur quyidagicha bo’lishi mumkin:
Var fam, ism : String;
yosh : Integer; f : Text;
Begin
Assign(f, ‘fio.txt’); Reset(f); ReadLn(f, fam); ReadLn(f, ism);
Read(f, yosh); Close(f); WriteLn(fam); WriteLn(ism); WriteLn(yosh);
End.
Dasturni tahlil qilib, o‘quvchilarga faylni o‘qish uchun ochish (Reset), fayldan ma’lumotlarni o‘qish (Read va ReadLn) operatorlari va ularning vazifalari tushuntiriladi.
O‘quvchilarga quyidagicha muammo qo’yiladi: Agar faylda qancha ma’lumot (necha satr yoki nechta sonli qiymat) borligi malum bo’lmasa nima qilish kerak? Dasturlashda qanday imkoniyat bo’lsa, bu muammo vujudga kelmaydi? Dasturda fayldagi ma’lumotlar tugaganini aniqlash imkoniyati bo’lsa bunday muammo kelib chiqmaydi. Paskalda shunday imkoniyatni eof (End Of File) funksiyasi beradi. U mantiqiy funksiya bo’lib, fayldagi malumotlar tugagan bo’lsa “rost” qiymat qabul qiladi.