Tarmorlarni rejalashtirish 12 bob indd

14-mavzu : 100 BASE-TX uskunasi

Reja :

1. 
   Konsentratrlar
   
2. 
   RJ-45 raz’mi
   

Komp’yuterlarni 100BASE-TX tarmog‘iga ulash ama- liy jihatdan 10BASE-T tarmog‘iga ulash tizimidan hech farq qilmaydi (7.15-rasm). Lekin bu holda ekranlashtirilmagan o‘ralgan juftlik (UTP) 5 yoki undan yuqori toifadagi kabel- lardan foydalanish zarur.


6.15-rasm. 10 BASE-TX standarti yordamida komp’yuterlarni birlashtirish sxemasi.



Kabellarni ulash uchun 10BASE-T holidagidek 8-kontaktli RJ-45 turidagi raz’emlardan foydalaniladi. Lekin bu raz’emlar (5-toifadagi) 3-toifadagi raz’emlardan biroz farq qiladi. Xuddi 10 BASE-T kabi, kabel uzunligi 100 metrdan osha olmay- di, markazida konsentratori bo‘lgan «Passiv yulduz» to- pologiyasi ishlatiladi. Faqat Fast Ethernet tarmoq adapterlari bo‘lishi kerak va konsentrator 100BASE-TX segmentini ulash uchun hisoblangan bo‘lishi kerak. Shuning uchun 10BASE-T tarmog‘ini o‘rnatilayotganda bir vaqtning o‘zida 5-toifadagi kabelni ham o‘tkazishga maslahat beriladi. Tarmoq adap­terlari va kabellar o‘rtasiga tashqariga chiqarilgan transiverlar o‘rnatilishi mumkin.
Vaholanki 10BASE-T kabelning va 100BASE-TX kabel- ning ham maksimal uzunligi 100 metr bo‘lsa ham bu uzun- liklarni cheklash sabablari ikki tarmoq uchun turlidir.
10BASE-T kabeli uzunligining 100 metrgachan chegarala- nishining sababi, kabelning sifati yomonligida (aniqrog‘i un- dagi signalning so‘nishi). Lekin 150 metrgacha kabel uzun- ligini oshirish mumkin, agarda sifatli va ancha ko‘rsatkichlari yaxshi kabel ishlatilsa. 100BASE-TX kabeli uzunligining 100 metr bilan chegaralanish sababi, axborot aloqasini vaqt ta­lablariga ko‘ra o‘rnatilgan (aloqa yo‘lidan signalni ikki ma- rotaba o‘tish vaqtiga qo‘yilgan chegara) va shuning uchun hech qanday shart bilan ham uzunlikni o‘zgartirib bo‘lmaydi. Standart etib o‘tilgan ko‘rsatkichni ta’minlash uchun segment uzunligini 90 metr bilan chegaralashni talab qiladi (10% li zaxiraga bog‘lanish uchun).
RJ-45 raz’mining 8 ta kontaktidan faqat 4 tasigina ishlati- ladi (6.3-jadval): ikkitasi (TX+ va TX-) axborotni uzatish uchun va ikkitasi (TX+ va TX-) axborotni qabul qilish uchun. Uzatish differensial signallar yordamida amalga oshiriladi. Standartda shuningdek, ekranlangan ikkita o‘ralgan juftlik kabelidan ham foydalanishni hisobga olingan (to‘lqin qarshiligi 150 Om). Bu holda 9 kontaktli ekranlangan DB-9 raz’emi ishlatiladi, bu raz’emni STP IBM 1 tur raz’emi deb ham yuritiladi (6.16- rasm), Token-Ring tarmog‘idagi kabi. Raz’em kontaktlarining vazifalarini 7.4-jadvalda keltirilgan.

Jadval 6.4.
DB9 raz’em kontaktlarining taqsimlanishi.