Tarix-7 2017.(Uzb). indd

16-rasm. Vikingiaming 
kari t o ‘p lan ard i. E n d i h a r b esh ta 
irland monastiriga hujumi 
an g l-sak s o ltin c h is in i b o q ish i va

---

I BOB. O RTA ASRLARNING IL K DAVRI
25
qurollantirishi m ajburiy etib q o ‘yiladi. N atijad a tinim siz 
urushlar davrida qishloqning ko‘pchilik aholisi o ‘z ishidan 
ajratilmagan. Yangi qoidaga binoan, besh kishi oltinchisini 
dubulg‘a, qilich va jang boltasi bilan ta ’minlab, vikingdan 
kam qurollantirmagan. Qolaversa, ushbu oltinchi kishi do- 
imo m ashq qilishi, jangga tayyorlanishi shart edi. U ning 
u ch u n qolgan beshta q o ‘shnisining ishlashi oilasi haqida 
o ‘ylam asligi u c h u n h am im kon beradi. Shu tariq a son 
jihatidan qisqargan Alferd qo‘shini sifati b o ‘yicha avvalgi- 
ga nisbatan sezilarli kuchayadi. Yangi qo ‘shinning paydo 
b o ‘lishi bilan jam iyatda ham m uhim o ‘zgarishlar b o ‘ladi. 
Jam iyatda professional ziroatchilardan tashqari jangchilar 
toifasi vujudga keladi.
A lfred daniyaliklar q a l’alarn i qam al qilishni u n c h a - 
lik xush k o ‘rmasligini anglab, o ‘z m ulklari chegaralarida 
k o ‘plab q a l’a lar — b urglar b a rp o e ttirad i. Q irol kem a 
yasaydigan ustalarni topib, daniyaliklarnikidan qolishmay- 
digan kemalarni yasattiradi.
Q iro l A lfred faq a t q o ‘sh in b ila n sh u g ‘u lla n m a g a n . 
U o ‘z davrining m a ’lum otli kishisi b o ‘lgan. U esseksda 
esa daniyaliklar hujum laridan keyin lotin tilini biladigan 
odam lar deyarli qolmagan edi.
U eski angl-saks qonunlarini yozishni va Angliya tari- 
xiga oid m a ’lum otlar to ‘plashni buyuradi. Buyuk Alfred 
davrida 
«Anglosakson solnomasi»
tuzilib, u n d a yilm a-yil 
m uhim voqealar qayd etila boshlanadi.
Denloning qaytarilishi. Qirol Alfredning o ‘limidan so‘ng 
uning vorislari D enloga hujum boshlaydi. Yangi q o ‘shin 
muvaffaqiyatli harakat qilib, X asrning so‘nggi choragiga 
kelganda Angliya qirolligi (bu p aytda avvalgi B ritaniya 
nom i yangi Angliya atam asi to m o n id a n uzil-kesil surib 
chiqarilgan) Daniya qonunlari viloyatini qo‘shib oladi. Bu 
davrga kelib, D enloga o ‘rnashgan daniyaliklar m ahalliy 
aholi bilan ancha yaqinlashib, aralasha boshlagan edi.
K eyinchalik A ngliyada yan a ichki n izo lar boshlanib, 
davlat zaiflashadi. Ayni paytda, D aniya tez yuksala bosh- 
laydi. D aniya qirolligi Angliyaga hujum qilgan daniyalik 
vikinglarga nisbatan xavfliroq edi. Angliya qirolligi ichki

---

26