Tarix-7 2017.(Uzb). indd


I BOB. O RTA ASRLARNING IL K DAVRI



Download 3,17 Mb.
Pdf ko'rish
bet15/147
Sana26.05.2023
Hajmi3,17 Mb.
#944308
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   147
Bog'liq
jahon tarixi 7 uzb-yangi

I BOB. O RTA ASRLARNING IL K DAVRI
23
to ‘xtatadi. Kelt qabilalari xotirasida bu g‘alabalar haqidagi 
m a’lum otlar asrlar davomida saqlanadi. Lekin rivoyatlarda 
bosqinchilarga zarba bergan qahram onning ismi o ‘zgargan. 
D ostonchilar uni Artorius yoki A rtur deb atay boshlash- 
gan. V aqt o ‘tishi bilan A rtu r siymosi atrofida VI asrga 
aloqasi b o ‘lm agan k o ‘plab tarixiy afso n alar t o ‘planadi. 
O radan besh asr o ‘tib ham Yevropaning turli m am lakat- 
lari yozuvchilari qirol A rtur va uning ritsarlari Lanselot, 
qirolicha Jinevra, sehrgar M erlinlar haqida asarlarni yara- 
tishda davom etishadi. Bu asarlar kitobxonlar orasida keng 
tarqaladi.
Kurashning yakuni. Amvrosiy A vreliandan so‘ng britt- 
lard a m unosib y o ‘lboshchi b o ‘lm asligi an g l-sak slar to - 
m o n id a n o ro ln in g k a tta qism i bosib o lin ish ig a im k o n
beradi. Bosqinga uchram agan kelt qabilalari Irlandiya va 
Shotlandiyada, qism an B ritaniyaning g ‘arbiy chekkasida 
saqlanib qoladi.
Istilochilar Britaniya yerlarida yettita qirollik tuzishadi. 
U lar turli lahjalarda so‘zlashgan, lekin yillar o ‘tib angllar 
yashagan M ersiya shevasi to b o ra keng q o ‘llanila bosh- 
laydi. Shu tufayli keyinchalik istilochilar m uom alasidagi 
til ingliz, m am lakat esa Angliya n om ini oladi. B osqin- 
chilarning ko ‘plab qabilalari va b o ‘ysundirilgan aholining 
qolgan qism i yagona xalqqa birlasha boshlaydi. Tarixda 
ular angl-saks nom ini oladi.
15-rasm. Normannlar bosqini


24
I BOB. O RTA ASRLARNING IL K DAVRI
Yangi bosqin. Norvegiya yoki Daniya sohilidan chiqqan 
kema Britaniya orollariga bir necha kun ichida suzib bor- 
gan. Zam ondoshlarining yozishicha, shu sababdan daniya- 
liklar har yili hujum qilib Angliya xalqining m ol-m ulkini 
talagan.
X attotlik san’ati markazlari b o ‘lgan Irland monastirlari 
norm annlar tom onidan yondirilgan.
Ichki nizolardan zaiflashgan angl-saks qirolliklari isti- 
lochilarni qaytara olmagan. Oqibatda, norm annlar 842-yil- 
da Londonni bosib olib, talaydilar va yondirib yuboradilar. 
K eyinchalik, daniyaliklar talonchilik hujum laridan so ‘ng 
vatanlariga qaytm asdan A ngliyada bosib olgan yerlarida 
qishlab qoladigan b o ‘ladilar.
D eyarli b a rc h a angl-saks qirolliklari daniyaliklar to - 
m onidan b o ‘ysundiriladi. Qarshilikni faqat Uesseks qirolligi 
davom ettiradi.
Qirol Buyuk Alfred. Buyuk Alfred (871—900) Uesseks- 
d a ta x tg a k e lg u n ig a q a d a r d a n iy a lik la r n i h e c h k im
to ‘xtatishga qodir b o ‘lm agan. Buyuk Alfred b u tu n Ang- 
liy ad an b o sq in c h ila rn i ja z o la sh orzusidagi ja n g c h ila rn i 
yig‘adi. U bu q o ‘shin bilan daniyaliklarni bir necha bor 
m ag‘lub etadi.
Alfred 879-yilda daniyaliklar bilan tinchlik sulhini tu-
zadi. U nga binoan, butun orol ikki 
qismga b o ‘linib: janubiy 
hudud- 
la r A lfred g a , sh im o liy h u d u d la r
esa daniyaliklarga beriladi. Chegara 
L o n d o n va C h e c h te r o ra lig ‘idagi 
qadim gi rim lik la r q u rd irg a n to sh
y o ‘l b o ‘ylab o ‘tadi. Skandinavlar- 
ga qoldirilgan yerlar Denlo nom ini 
oladi.
A lfred tin c h lik su lh id a n yangi 
k u ch li q o ‘sh in tu zish u c h u n foy- 
dalandi. M a ’lum ki, avvallari dush- 
m an xavfl tu g ‘ilg an id a xalq lash- 

Download 3,17 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   147




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish