Tarix-7 2017.(Uzb). indd

25-rasm.
Bulg‘orlar xoni
Asparux
26-rasm.
Knyaz Vatslav
24-rasm . Sharqiy
slavyanlar hayotidan

---

I BOB. O RTA ASRLARNING IL K DAVRI
35
Slavyan davlatlarining tashkil topishi. Xalqlarning buyuk 
ko‘chishlari davrida Itil (Volga) daryosi havzasida yasha- 
gan turkiy bulg‘or qabilasi g‘arbga ko‘chib, hozirgi Bolqon 
yarim orolidagi Bolgariyaga borib joylashgan. Slavyanlar 
yashagan h u d uddagi ilk davlat B olgariya podsholigidir. 
U B olqon yarim orolida V II asrning oxirlarida tuzilgan.
IX asr boshlariga kelib yirik davlatga aylanadi. Simeon 
davrida (893—927) u o ‘z qudratining cho‘qqisiga erishadi. 
Shundan so‘ng, Bolgariya zaiflashib, keyinchalik q o ‘shni 
Vizantiya tom onidan bosib olinadi.
Bolgariya podsholigi — Bolqon yarimorolida turkiy- 
zabon bulg‘orlar xoni Asparux (643—701) tom oni- 
dan asos solingan davlat.
C hexiya davlati. M ah alliy slavyan q ab ilalari V ltava 
daryosi havzasida yashagan chex qabilalariga b o ‘ysungan 
(rivoyatlarga qaraganda, ularning qadimgi y o ‘lboshchisini 
Chex deb n o m la g a n la r). Q abila ittifo q i tep a sid a P rje- 
mislovichlar xon ad o n id an b o ‘lgan knyazlar turgan. U lar 
tez-tez qo ‘1lariga qurol olib o ‘z yerlarini dushm anlardan 
himoya qilgan.
K nyaz Vatslav (920—935) yoshligidan xristian aqida- 
lari b o ‘y ich a tarb iy alan g an , k ey in ch alik b o r kuchi b i­
lan dinning Chexiyada yoyilishiga harakat qilgan. Lekin 
knyazning xristianlikka nisbatan bunday hurm at-ehtirom i 
ko‘pgina chexlarga xush kelmagan. Ayrim knyazlar fitnasi 
tufayli tug‘ishgan ukasi uni xoinona o ‘ldirgan. Yillar o ‘tib 
V atslavni chexlarning m illiy avliyosi, chex davlatining 
homiysi sifatida e ’zozlay boshlashgan.
V 
Chexiya davlati X asr boshlarida tashkil topdi.
R im papasiga qarshi og‘ir kurashda unga yordam ber- 
gan chex knyaziga german imperatori XI asr oxirida qirol 
unvonini taqdim etgan. Chexiya qirollari germ an impera- 
torlari hokimiyatini rasm an tan olsa-da, o ‘z mamlakatlari- 
da deyarli to ‘la mustaqil b o ‘lganlar.

---

36