Ta’limiy jihatdan Allohni bilishda uch ma’rifiy bosqich

Haq-Qur`onga moyil bo`lish vaqti kelmadimi? Ilgari kitob ato etilgan edi, so`ng

oradan shuncha vaqt o`tdi, endi dillari qotib qolgan kimsalar kabi bo`lib

qolmasinlar! Ularning ko`pchiligi fosiq-itoatsizdirlar! (Hadid surasi, 16-oyat) —mazmunidagi oyatni o`qiyotgan edi. Oyatni bitirgandan keyin chiroyli bir suhbat qildi, shunday suhbatki, butun jamoatni yig`latdi. SHu orada bir yoshgina yigit o`rnidan turdi va Hasan Basriyga xitoban shunday dedi:

—Ey mo`minlarning eng go`zal axloqlisi! Alloh, menday fisq-fujur sohibi gunohkorning tavbasini ham qabul qilishni bildiradimi?

—Ha, azamatim, agar boshqa bunday qilmaslik sharti bilan yomon fe`l-atvorlaringni tark etsang va Allohdan avf tilasang, seni ham afv etadi.

Yigit bu so`zlarni eshitganda rangi o`chib, sap-sariq bo`lib ketdi. Har hujayrasining

tuklari tippa-tik bo`ldi. Bir «oh» tortib, hushini yo`qotdi. O`ziga kelganda Hasan Basriy unga yaqinlashdi va shu baytlarni o`qidi:

Ey Allohga qarshi yigit, osiy sang`i,

Gunohkorning jazosi ne, bilasanmi?

Osiylarning joyi - SAIR, YOnar o`zi,

SHiddatli o`t ichra pishar go`zal yuzi. Malli, o`tda yonay, desang haqni unut...

YO o`zingni gunohlardan uzokda tut.

Allohingga qarshi gunoh qilgan bo`lsang,

Tavba qilki, garovdagi oddiy qulsan!

Sair — jahannamdagi etti tabaqaning oltinchisi.

SHu payt Utbat-ul-g`ulom ham bir «oh» ko`tarib, hushidan ketdi. O`ziga kelganda Hasan

Basriyga yuzlanib:

— ey ustod, - dedi. — Ko`p marhamatli bo`lgan Alloh menday gunohkorning tavbasini ham qabul qiladimi?

Hasan Basriy:

— O`ziga jafo qilgan bandaning tavbasini afvi mo`l bo`lgan Allohdan boshqa kim ham

qabul eta olardi? - dedi.

SHundan keyin Utbat-ul-g`ulom boshini ko`tarib, Allohga uch xil duo o`qib yolvordi:

1. Allohim, agar tavbamni qabul qilib, gunohlarimni afv etgan bo`lsang, menga tushunish-

o`rganish va o`rganganimni muhofaza etish qobiliyatini berki, o`zlashtirganim har ilmiy asosni aqlimda tutay.

2. Allohim, menga shunday go`zal bir ovoz berki, mening Qur`on o`qishimni eshitgan har

kimsaning — qalbi qayg`uga cho`mgan bo`lsa ham — qalbida mehr ortsin!

3. Allohim, menga halol rizq nasib et va o`zim kutmagan joydan rizklantir.

Alloh uning bu duolari qabul bo`lishini bildirdi. Yigitning tushunish qobiliyati va

zakosi ortdi, o`rgangan ilmiy asoslarini hech unutmaydigan bo`ldi. Uning Qur`on

o`qishini eshitgan har kishi tavba qilar, yomon fe`llaridan voz kechar edi: Har kun uyiga bir

kosa sho`rva bilan ikki lochira kelardi. Bular kaerdan va kim tomonidan yuborilganini hech kimsa bilmas edi. Bu hol o`limiga qadar davom etdi.

Binobarin, yolg`iz Alloh uchun yomon fe`llaridan voz kechib, ilohiy axloq asoslariga rioya

qilganlarning hayoti shundaydir. CHunki Alloh yomon fe`llarni tark etib, yaxshi fe`l-atvor bilan naqshlangan va go`zal amallar ado etganlarning mukofotini bekor qilmaydi.

Bir olimdan so`rabdilar:

- Bir kimsa tavba qilgan chog`ida tavbasi qabul qilingan yo qilinmaganligini bilishi

mumkinmi?

Olim shunday javob berdi:

- Yo`q, qabul qilingani yoki rad etilgani to`g`risida keskin bir hukm chiqarilishi mumkin

emas. Lekin qabul etilganini ko`rsatuvchi ba`zi bir alomatlar bor:

1.Kishi o`zida gunoh qilishga mayl bo`lmayotganini ko`radi.

2.Qalbidan xotirjamlik ketganini ko`radi, har narsada Allohni hoziru nozir holda

topadi.

3.To`g`ri va yaxshi axloqli kishilar bilan birga yuradi, yomon fe`lli kishilardan o`zini uzoq tutadi: ozgina bo`lsa ham halol yo`l bilan topgani uning ko`ziga ko`p ko`rinadi, lekin qilgan xayrli va go`zal amallari ko`p bo`lsa ham uning ko`ziga oz ko`rinadi.

5. Qalbi doimo Alloh farz kilgan narsalar bilan band bo`ladi. .

6. Dinini yomon-ko`zlardan himoya qiladi.

7. Davomiy tafakkur holida yuradi.

8.O`tmishda qilgan gunohlari tufayli nadomat ichida yuradi.