Talabalari uchun darslik

Tartib ga so lu v c h i ge n
| P r o m o t o r
O p e rato r 
Strukturali genlar| 
X ,
gen 
A
B V
D
x r o m o so m a
ferm ent
R e p re sso r o q sil
Rep ressiya
M e t a b o lit

---

Shunday qilib organizmning turli bosqichlarida ya’ni turli to‘qimalar,
organlaming shakilanish jarayonida shu to‘qima yoki organning tuzilishi,
funksiyasini ta?minlaydigan strukturali genlar faoUyat ko‘rsatadi.
Strukturali genlar faoliyatini yuqorida aytilgan usulda boshqarish faqat
bakteriyalar ontogeneziga emas, balki eukariot organizmlar ontogeneziga
ham xosdir.
5. Immunitetning genetik asosi
Immunitet organizm hujayralariga kirgan viruslar, bakteriyalar,
parazitlar va boshqa yot narsalami bartaraf qilishga qaratilgan tirik
mavjudotning himoya reaksiyasidir. Yot narsalar-antigenlarga nisbatan
organizmning himoyalanish reaksiyasi tug‘ma va yashash davrida
orttirilgan bo‘ladi. Tug‘ma immunitetda oiganizm o ‘zidagi mavjud immun
sistemasidan foydalanadi. Immunitet umurtqali hayvonlaming barcha sinf
vakillari bo‘lmish — baliqlar, suvda va quruqlikda yashovchilar, sudralib
yuruvchilar, qushlar, sutem izuvchilar va odamlarda rivojlangan.
Immunitetning mohiyati shundan iboratki, organizmga biror bir yot
narsa- antigen kirsa, bir muncha vaqtdan so‘ng ana shu yot narsani
yo‘qotish uchun maxsus immun reaksiya hosil boiadi. Boshqacha aytganda
kasallik qo‘zg‘atuvchi yot narsa- antigenga qarshi organizmning javob
reaksiyasi paydo boiadi. Immun reaksiya antitana sintezi maxsus limfosit
hujayralar membranasiga yot narsa-antigen ta’sir qilishi bilan boshlanadi.