Talabalari uchun darslik

Murtak xaltasidagi markaziy yadro bilan spermiya q o cshilishidan
xromosomalaming triploidi hosil bo‘lib, undan urug‘ning endospermasi
rivojlanadi. Chang naychasidagi bir spermiyaning tuxum hujayra,
ikkinchisining markaziy yadro bilan qo‘shilishi 
qo‘sh urugianish 
deyiladi.
U 1898-yilda rus olimi 
S.G.Navashin 
tomonidan kashf qilingan.
Xulosa qilib aytganda jinsiy ko‘payishda 1) erkak va urg‘ochi
gametalaming hosil boiishi; 2) urugianish mobaynida qarama-qarshi
jin s gam etalarning o ‘zaro q o ‘sh ilish i; 3) m eyozda gom o log ik
xromosomalaming konyugatsiyalanishi; 4) qarama-qarshi jinslaming irsiy
omillarini birikishi го‘у beradi.
7.Jinsiy ko4payishning norasmiy tiplari
Jinsiy ko‘payishning norasmiy tiplariga 
partenogenez, ginogenez va
androgenezlar 
kiradi. Jinsiy ko‘payishning qayd etilgan tiplari meyoz
boiinish to‘liq va qisman yo‘qolishi va uning o‘miga jinsiy sikl mitoz
bilan almashishi oqibatida paydo bo‘lgan.
Yuqorida biz jinsiy ko‘payish vaqtida otalik, onalik gametalarini
qo‘shilishi to‘g‘risida aytib o ‘tdik. Ayrim hayvon va o ‘simlik turlarida
ko‘payish spemiatozoidsiz го‘у berishi mumkin. Murtakni otalanmagan
tuxum hujayradan rivojlanishi 
partenogenez 
deb ataladi. Partenogenez
tabiiy va sun’iy boiadi. Tabiiy partenogenezda voyaga yetgan tuxum hujayra
tashqi va ichki omillar ta’siri bilan spermatozoid bilan qo‘shilmasa ham
rivojlanib normal organizmni hosil qiladi. Tabiiy partenogenez tuban
qisqichbaqasimonlar, kolovratkalar, pardaqanotlilar (arilar), qisman
qushlarda (tustovuq) kuzatiladi. Partenogenez doimiy va qisman boiishi
mumkin. Ba’zi hayvonlarda urugianmagan tuxum hujayradan faqat