T arbi yad a pedagogik texnologiyalar

Qochishga urinish
О ‘yin haqida tushuncha
: Birinchi jam o a a ’zolari q o ‘llarini 
ushlashib, davra hosil qiladi. Ikkinchi jam o a esa ana shu davra 
o ‘rtasida qoladi. Ularning vazifasi qurshovdan chiqishdan iborat.
Qoidasi:
Qaysi jam o a qurshovda k o ‘proq bolalarni ushlab qolsa, 
yutgan hisoblanadi.
B oshqa usullar.
Birinchi jam oa bolalarini k o ‘paytirish;
Ikkinchi jam oa a ’zolari birinchisidan son jihatidan ko‘proq 
b o ‘lishi mumkin.
K vadrat ichida bahs
0 ‘yin haqida tushuncha
: M aydonchada uchta kvadrat: 3x3, 2x2, 
lx l chiziqlari chiziladi. Birinchi kvadratga to ‘rt o ‘yinchi chorlanadi. 
H ushtakkacha ular q o 'llar orqaga, bir oyoqda turish holatini oladilar. 
Shunday holatda o ‘yinchilar hushtak chalishlari bilan bir-birlarini 
yelkalaridan itara boshlaydilar. Kimki bunday harakatlardan keyin 
kvadrat chiziq ichida qolsa, to ‘rt ballga ega b o ‘ladi. Qolgan uch 
o ‘yinchi esa 2x2 kvadratiga o‘tadi va yana bahs davom etib, qolib 3 
balli b o ‘ladi. Ikki o ‘yinchi eng kichik l x l kvadratida kurashni davom
ettirib, g ‘olibga ikki ball beriladi.
Qoidasi:
Bahs paytida q o ‘pol turtishlarga y o ‘l q o ‘yilmaydi.
B oshqa usullar.
0 ‘yin paytida o ‘yinchilarga boshdan ushlashga ruxsat beriladi, 
bu esa o ‘yinni m urakkablashtirib qizg'in tus olishiga y o ‘l ochadi.
89

---

Chiziq uzra kurash
0 ‘yin haqida tushuncha:
0 ‘yinchilar ikki jam oaga bo ‘linib, bir 
chiziq chetida saf tortadilar. Har bir jam oa o ‘yinchisi raqib jam oa 
vakilini o ‘z tarafiga kuch bilan tortib, chiziqni bosib o ‘tishga m ajbur 
qiladi. Chiziqdan o ‘tib ketishga m ajbur qilgan har bir o ‘yinchi q o ‘lini 
k o ‘taradi, buni rahbar ochko hisobida sanab turadi. Ochkolar 
ja m g ‘armasi k o ‘paygan jam o a g ‘olib sanaladi.
Qoidasv.
Bunday tortishuv paytida o ‘yinchilardan birining ikki 
oyog‘i chiziqdan o ‘tib ketsa, hisobga kiradi. Bahs paytida raqibning 
kiyim idan tortish mumkin emas.
Boshqa usullar.
Jam oa yoki ju ft bo ‘lib o ‘ynash; o ‘yinni q o ‘l (o ‘ng yoki chap) 
bilan o ‘tkazishga ham ruxsat bor.