Сўз боши маъруза материаллари

глоссарий


«Гетеризм» - эркин ҳаёт кечирувчи аёл
«Гомо хабилис»-«ишбилармон одам»
«Каннибализм»- одамхўрлик
Homo sapiens - «ақл-идрокли» одам
Антропогенез - одамнинг келиб чиқиши ва жисмоний ривожланиши масалалари билан шуғулланиб, унинг ҳайвонлар дунёсида тутган ўрнига баҳо бериб, ҳозирги замон одами вужудга келишининг шарт-шароитлари ва сабабларини ўрганади.
Антропологлар - (ибтидоий одамнинг суяк қолдиқлари ва бутун скелетларини чуқур ўрганиш асосида улар мускулининг жойланиши, ривожланиши, юз тузилиши, бош мия қопқоғи, мия қутисининг ҳажми, унинг катта-кичиклиги ҳамда ички ва ташқи томонининг тузилишини тиклайдилар.
Геология - ер пўсти чўкинди қаватлари пайдо бўлиш жараёнини, вақт изчиллигини ва шу чўкиндилар ичидаги органик қолдиқларга қараб, одамзод яратган моддий-маданий буюмлар ёшини билиб олишга ёрдам беради.
Ирқшунослик - ер юзида одамзод ирқларининг вужудга келиши тарихи, уларнинг турларга бўлиниши, шаклланиш сабабларини ва ирқлар ўзгаришининг қонуниятларини ҳамда уларнинг географик жиҳатидан тарқалиши ҳамда аралашувини ўрганади.
Матриархат - она уруғи.
Моноцентрик назария - “моно” битта, ягона, “центрик” марказ дегани.
Патриархат - ота уруғи
Полицентрик назария - “поли” кўп ёки бир неча “центрик” марказ дегани.
Экзогамия - ташқаридан никоҳланиш
Эндогамия - ичкарида группа доирасида никоҳланиш
Массагетлар –Каспийорти ва Орол денгизи яқинида ва Сирдарёнинг қуйи оқимида мил.ав. VI-IV асрларда яшаган қабилалар гуруҳининг умумий номи.
Саклар-милоддан аввалги I минг йиллик ва милоднинг бошларида Ўрта Осиё ва Шарқий Туркистоннинг шимолий-шарқий ҳудудларида яшаган чорвадор қабилалар.
Дай- милоддан аввалги V-IV асрларда Сирдарёнинг қуйи оқимлари атрофида яшаган сак (шак) қабилаларидан айрим манбаларда уларнинг дахлар, тохарлар деб ҳам аташган.
Этник жамоа – тили, урф-одати, диний эътиқоди жиҳатдан уюшган кишилар гуруҳи.