Suyuqlik va gaz mexanikasi

SAMARQAND – 2022 y


UO`K: 533
N-79

Mazkur uslubiy qo`llanma SamDAQI ilmiy-metodik kengashining 2022 yil “ ___ ” ______gi № ____-sonli majlisida ko‘rib chiqildi va chop etishga ruxsat etildi.

Ushbu metodik ko‘rsatma 5340400 “Muhandislik kommunikatsiyalari qurilishi va montaji (Suv ta’minoti va kanalizatsiya)”; 5340400 “Muhandislik kommunikatsiyalari qurilishi va montaji (Issiqlik va gaz ta’minoti), 5341200-Suv ta’minoti va kanalizatsiya tizimlarini loyihalashtirish va ekspluatatsiyasi bakalavriatura yo‘nalishlari uchun mo‘ljallangan. Metodik ko‘rsatmada, Suyuqliklar zichligi, bosimni Quvurda o‘lchash, suvning gidrostatik bosimini o‘lchash, tutash idishdagi gidrostatik bosim (tutash naychalar), gidrostatik bosim, bosim markazini o‘lchash, suyuqlik va gazlardagi oqimlar, ikkita ulangan naychalarga ega manometr yordamida ortiqcha bosimni o‘lchash, quvurdagi oqim hajmini o‘lchash, suyuqliklarning yuza tarangligini aniqlash ko‘rsatkichlari aniqlanadi.

Metodik ko‘rsatmada “Suyuqlik va gaz mexanikasi” fanining gidrostatika bo’limi bo’yicha nazariy va amaliy mashg’ulotlarni bajarish uchun barcha zaruriy ma’lumotlar keltirilgan..


Tuzuvchilar: B.M.Norqulov “Suv ta’minoti, kanalizatsiya va suv resurslarini muhofaza qilish” kafedrasi v.v.b. dosenti, t.f.f.d. (PhD),
Artikboyev X.B “Suv ta’minoti, kanalizatsiya va suv resurslarini muhofaza qilish” kafedrasi o`qituvchisi.
D.O.Tadjiyeva “Suv ta’minoti, kanalizatsiya va suv resurslarini muhofaza qilish” kafedrasi o`qituvchisi,

Taqrizchilar: A.B.Mirzayev - “Suv ta’minoti, kanalizatsiya va suv resurslarini muhofaza qilish” kafedrasi dotsent, t.f.n.


B.M.Yarmatov Samarqand shahar “MAROQAND-BUNYODKORQURILISH” MCHJ bosh muhandisi


© B.M.Norqulov, D.O.Tadjiyeva,X.B.Artikboyev
© “SamDU nashriyoti”, 2022

Mundarija

1. 
   Kirish 6
   
2. 
   Texnika xavfsizlik 9
   
   1. 
      Uskunani qo‘llash maqsadi 9
      
   2. 
      Texnika xavfsizligi bo‘yicha yo‘riqnomalar tizimi 10
      
3. 
   Uskuna tavsifi 10
   
   1. 
      Texnologik tizim 10
      
   2. 
      Uskuna tuzilishi 11
      
   3. 
      Ekspluatatsiyaga kiritish 13
      
   4. 
      Uskunani asrash va unga texnik xizmat ko‘rsatish 14
      
   5. 
      Ekspluatatsiyadan chiqarish va saqlash 14
      
4. 
   Tajribalar 14
   
   1. 
      Laboratoriya Ishi 1: Ko‘tarish ko‘chi arximed qonuni. 15
      
   2. 
      Laboratoriya Ishi 2.Suyuqlikni fizik xossasi. suyuqliklar zichligi….20
      
   3. 
      Laboratoriya Ishi 3: Quvurdagi o‘lchangan bosim 25
      
   4. 
      Laboratoriya Ishi 4: Suvning gidrostatik bosimini o‘lchash 27
      
   5. 
      Laboratoriya Ishi 5: Tutash idishdagi gidrostatik bosim (tutash naychalar) 28
      
   6. 
      Laboratoriya Ishi 6: Boyl-Mariott qonuni 29
      
   7. 
      Laboratoriya Ishi 7: Suyuqlik va gazlardagi oqimlar 31
      
   8. 
      Laboratoriya Ishi 8: Suyuqliklarning yuza tarangligi 43
      
5. 
   Ilova 47
   
   1. 
      Texnik ma’lumot 47
      
   2. 
      Qisqartmalarni qo‘llash 48
      
   3. 
      Formula belgilari va o‘lchov birliklari ro‘yxati 49
      
   4. 
      Jadval va diagrammalar 49
      
   5.