Suyuqlik va gaz mexanikasi

Absolyut bosimni o‘lchash

4.12-rasm: Absolyut bosimni o‘lchash

Absolyut bosimni o‘lchashda faqatgina bitta bosim o‘lchanadi. Atmosfera bosimi pamb ham hisobga olinishi lozim. Rasmda atmosfera bosimi pamb suv ustuni ustiga ta’sir ko‘rsatadi. Suv manometri qo‘llangan taqdirda o‘lchash nuqtasi va manometr noli o‘rtasidagi hm balandligini hisobga olish lozim. Ortiqcha bosim yuzasidan esa pov:

p_ov = (h + h_m)    g (4.18)
Shuning uchun ham absolyut bosim p_abs quyidagi ko‘rinishda keltirib o‘tiladi:
p_abs = p_amb + (h + h_m)    g (4.19)


Bosim o‘lchash uskunalari
Bosim ko‘plab holatlarda manometrlar yordamida o‘lchanadi va bar larda ko‘rsatiladi. Bosimni o‘lchashda ko‘p hollarda egiluvchan naychali (Burdon naychasi) manometri va membrana manometrlari qo‘llaniladi. Membrana manometri displey ustidagi gardish membranasi bilan ajralib turadi. Bu erda qo‘llanilidagna manometrlar P02 va P03 atmosfera bosimiga p_amb nisbatan olingan bosimni ko‘rsatadi.

4.13-rasm: Chapda: Burdon manometri, o‘ngda: membranali manometr

Havoni itarish klapani 4.14-rasm: Ikkita tutash naychalarga ega manometr

100 mbargacha bo‘lgan pastroq Differensial manometrlarga qaraganda ikkita tutash naychaga ega manometrlar ko‘proq ishlatiladi. Shuning uchun ham ikkita suv bosimi orasidagi (suv ustuni, SU) balandliklar farqi tufayli yuzaga keluvchi Differensial bosim ko‘rsatkichini bevosita mbarda yozib olish mumkin (1 sm SU ≈ 1 mbar). Faqatgina bitta tutash naychaga ega suv manometrlari ortiqcha bosim borligiga ishora qiladi (yuqorida aytib o‘tilgan). Bu erda qo‘llaniladigan 2 tutash naychaga ega manometr ikkila maqsadda ham qo‘llanilishi mumkin.