Suv resurslarini havzaviy rejalashtirish va boshqarish

132
Salohiddinov A.T., Ashirova O.A.
1-qadam
Asosiy ishtirokchilarni aniqlash
Potensial 
manfaat 
ko‘ruvchilar
Potensial 
zarar 
ko‘ruvchilar
Qo‘llab- 
quvvatlovchi 
guruhlar
Qarshi 
chiquvchi 
guruhlar
Himoyalanmagan, 
zarar ko‘rishi 
mumkin bo‘lgan 
guruhlar
Har bir manfaatdor tomonning qiziqishlarini baholash
2-qadam 
Manfaatdor tomonlarning muhimligi va ta’sirini baholash
Hokimiyat 
vakolatiga 
egaligi
Jamoatchilikka 
ta’siri 
Institutsional 
asos va huquqlari 
mavjudligi 
Moliyaviy 
vositalarga 
daxldorligi
3-qadam 
Barcha jarayonlar 
davomida 
maslahatlashuvlar
Tajriba almashish 
va salohiyatni 
oshirish 
Reja ishlab 
chiqishda 
kompetensiyalarni 
aniqlash
Rejani amalga 
oshirishda 
kompetensiyalarni 
aniqlash
4.2-rasm. Manfaatdor tomonlarni jalb etish jarayoni bosqichlari.
Jarayonda ishtirok etayotgan manfaatdor tomonlarning 
qarashlari va manfaatlari har doim ham mos kelmasligi va o‘zaro 
qarama-qarshiliklar kelib chiqishi mumkin. Bunday hollarda ja
-
rayon ishtirokchilari o‘rtasida kompromisga va o‘zaro kelishilgan 

---

133
SUV RESURSLARINI HAVZAVIY REJALASHTIRISH VA BOSHQARISH
qarorlarga erishish lozim. O‘zaro kelishilgan qarorlarni qabul qi
-
lish ularning samarali bajarilishiga imkon yaratadi. 
4.2 Strategik nazar. Strategik nazarni ishlab chiqish 
bosqichlari
Oldindan ko‘ra bilish – bu havzani rivojlantirishning asosiy 
uzoq muddatli maqsadi hisoblanadi.
Strategik nazar, ya’ni oldindan ko‘ra bilish – bu havzani 
rivojlantirishning istiqbolini tasdiqlovchi hujjat hisoblanadi.
Strategik nazar, oldindan ko‘rishni ifodalovchi hujjat – belgi
-
langan uzoq muddatli davrga, odatda 20-25 yilga mo‘ljallangan 
bo‘lishi kerak.
Davlat muayyan maqsadlarga intilishining belgisi, ya’ni taraq
-
qiyot strategiyasi va siyosiy kursi shakllantirilishi yoki boshqacha 
qilib aytganda mamlakatda “Strategik nazarni shakllantirishi” 
havzaviy rejalashtirish uchun asos hisoblanadi. Mamlakatning 
siyosiy kursi, ya’ni yo‘nalishi havzaviy rejalashtirish uchun asos 
sifatida qabul qilinishi lozim. 
Strategik nazarni ishlab chiqish uchun asos sifatida quyidagi
-
lar xizmat qilishi mumkin:
• Hukumat tomonidan ma’qullangan hujjat ko‘rinishidagi 
rasmiy siyosiy bayonotlar; 
• Ijro hokimiyati a’zolarining norasmiy siyosiy bayonotlari; 
• Mamlakatning rivojlanish strategiyasi hamda hududlar
-
ning rivojlanish strategiyasi va rejalari; 
• Xalqaro majburiyatlar.
«Nazar» amalda tasavvur qilina oladigan, istalgan, muayyan 
muddatlarda amalga oshirish mumkin bo‘lgan va muayyan 
masalalarga qaratilgan bo‘lishi lozim. «Nazar» barcha manfaat
-
dor tomonlar uchun ochiq va tushunarli bo‘lishi kerak. 
«Nazar» – havzaning asosiy uzoq muddatli rivojlanish 

---

134
Salohiddinov A.T., Ashirova O.A.
maqsadidir. “Strategik nazar” esa havzaning rivojlanish istiqbol
-
larini yorituvchi hujjatdir. “Strategik nazar” berilgan uzoq mud
-
datli kelajakka, odatda 20-25 yilga mo‘ljallangan bo‘ladi. 
“Strategik nazar”ni ishlab chiqish jarayoni bir necha majburiy 
bosqichlarni o‘z ichiga oladi: 
1. Amaldagi suv siyosati va strategiyasining SRIB va barqaror 
taraqqiyot tamoyillariga mosligini tahlil qilish; 
2. Mavjud vaziyat, resurslar va talablarni tahlil qilish; 
3. Barcha manfaatdor tomonlarning qarashlarini e’ti
-
borga olish maqsadida ular bilan rasmiy va norasmiy 
maslahatlashuvlarni o‘tkazish; 
4. «Nazar» yoki «Strategiya» bo‘yicha siyosiy kafolatlarni 
olish; 
5. «Nazar»ni tasdiqlash.