Спорт таълими муассасаларида спортчилар тайёрлаш ўҚув дастурлари режаси таҳлили

Йиллик тайёргарлик циклининг режа чизмаси

Ушбу бўлимда қуйидагилар очиб берилади:

• 
  ҳафталик цикл бўйича дастур материалини ўрганиш давомийлиги ва мазмуни;
  
• 
  тайёргарлик параметрларининг асосий ҳажми;
  
• 
  босқичлар бўйича йиллик циклнинг умумий ва махсус жисмоний, спорт-техник ва тактик тайёргарлик устидан назорат турлари.
  

Йиллик циклнинг режа-чизмаси ўз ичига қуйидагиларни олади:
- йиллик цикл тузилмаси (даврлар, босқичлар, мезоцикллар номланиши ва давомийлиги);
- тайёргарлик босқичлари бўйича асосий вазифалар;
- ҳафталар (52 ҳафта) бўйича машғулот асосий воситалари хажмининг тақсимланиши;
- мусобақаларни ўтказиш муддатлари (ўқув, назорат, саралаш, асосий);
- тайёргарлик босқичлари бўйича назорат синовлари тўплами ва педогогик назорат ўтказиш муддатлари;
- чуқурлаштирилган тиббий текширишларни ўтказиш муддатлари;
- қайта тиклаш воситалари турлари, уларни алоҳида ҳафталар ва тайёргарлик босқичларига йўналтириш.
Тавсиялар: Спорт мактаблари шуғулланувчилари машғулотларининг йиллик циклини режалаштириш қуйидагича белгиланади:

• 
  йиллик циклда қўйилган вазифалар билан;
  
• 
  спорт формасини ривожлантириш қонун қоидалари ва унда бўлиш билан;
  
• 
  спортнинг аниқ турида қабул қилинган даврийлик билан;
  
• 
  спорт мусобақалари тақвими ва тизими, шу жумладан, улардан асосийларини ўтказиш муддатлари билан.
  

Тайёргарликнинг йиллик цикли чизма-режаси (21-жадвал) йилни ой ва ҳафталарга бўлиш орқали тақвим режаси асосида ишлаб чиқилади. Унинг аҳамияти – ўқув – машғулот жараёнини, воситалари ҳамда назорат ва тикланиш услубларини, ташкил этиш ва мазмунининг асосий миқдор ва сифат кўрсаткичларини комплекс режалаштиришдадир. Чизма - режа ўзида аниқ ифодаланган ва яққол кўринадиган тайёргарликнинг маълум бир босқичида машғулот ташкил этишнинг ташкилий – услубий концепциясини ифода этиши керак.
Спорт соғломлаштириш ва бошланғич тайёргарлик босқичи.
Спорт соғломлаштириш ва бошланғич тайёргарлик босқичида ўқув жараёнининг даврийлиги шартли характер касб этади. Асосий эьтибор УЖТ воситаларини қўллаш билан ҳар томонлама жисмоний ва функционал тайёргарликка, техник элементлар ва кўникмаларни ўзлаштиришга қаратилади. Машғулотларнинг йиллик цикли якунланиши билан ёш спортчилар ҳар томонлама жисмоний тайёрланганлик меъёрий талабларини бажаришлари керак (18-жадвал).