Социология фанидан глоссарий Аномия

Ресоциализация – янги кадриятларни, меъёрларни, роллар ва хатти-харакат конун-коидаларини кабул килиш.
Ижтимоий роль – шахс, ижтимоий гуруҳнинг ижтимоий муносабатлардаги таъсири ва аҳамияти меъёри, иштирок этиш даражаси, ижтимоий мақоми. Ижтимоий роль ушбу макомга мос келувчи ҳуқуқ ва вазифалар мажмуаси билан чегараланади.
Ролли кутиш – ўзида икки элементни мужассамлаштиради: масалан ўқитувчидан нафақат машғулотни олб бориш, уй вазифаларини текшириш ва имтихонларни олиш, балки холислик, компетентлик, ҳалоллик ва маъсулятлилик талаб қилинади
Ижтимоий мақом (статус) (лот. status –ҳолат) – шахснинг ижтимоий муносабатлар тизимидаги аҳволи, ҳолати. Ижтимоий мақом – шахс, гуруҳ ва ижтимоий институтнинг ижтимоий муносабатлар тизимидаги маълум меъёрлар мажмуаси билан мустаҳкамланган нисбий ҳолатидир.
Престиж – индивид ёки гуруҳнинг мавқеига асосан кўрсатиладиган ҳурмат.
Белгиланган мавқе – бу шахс хизмати ва хатти-ҳаракатидан қатъий назар, жамият томонидан белгилаб қўйилади. Шахснинг этник келиб чиқиши, туғилган жойи, оиласи, зоти ва бошқалар шулар жумласидандир.
Эришилган мавқе – шахснинг ўз хатти-ҳаракати, қабилияти билан эришган мавқеcир. Масалан: ёзувчи, фирма бошлиғи, директор, профессор ва шу кабилар.
Ижтимоий фаоллик –инсонинг шахс сифатидаги даражасининг асосий ифодаси бўлиб, унинг юксак қадриятли эҳтиёжларини қондириш усули ва сифат кўрсаткичидир. Шу жиҳатдан шахс фаолияти социологияда кенг ва кичик (тор) ижтимоий даражаларда ўрганилади.
Шахс фаолияти – унинг ички ва ташқи тенденцияларининг ижтимоий ҳаётда номоён бўлиши хусусиятлари бщлиб намоён бўлади.
Шахс фаоллиги – унинг хаётини бошқариш билан, қадриятларини номоён бўлиш хусусиятларини ифодалайди.
Маъқуллаш – бу ролни тўғри ижро этилаётганини эътироф этишдир.
Меъёр – команда бериладиган пункт. Ундан туриб рол бажараётган миллионлаб ижрочиларга фармойишлар берилади. Ижтимоий-маданий меъёрларсиз бирор бир рол ҳақида гапиришнинг


Алкоголизм – спиртли ичимликларга патологик ҳолатда ружу қўйишдан иборат бўлиб, ўз навбатида бу ҳолат шахснинг ижтимоий – ахлоқий жиҳатдан деградациясига олиб келади.