Siyosatshunoslik

partiyalar jamiyat taraqqiyotining yo‘nalishlari, hokimiyat uchun 
kurash uslublari va konsepsiyalaridan kelib chiqib, turli g ‘oyalami 
ilgari surishlari m um kin. Siyosiy partiyalar m am lakatda amal 
qilayotgan huquqiy normalarga to ‘la-to‘kis rioya qilsalar jam iyat 
siyosiy tizimida o ‘zlarining munosib o ‘rinlariga ega b o ‘ladilar,
119

---

aks holda ularning faoliyati davlat tom onidan to ‘xtatib qo'yilishi 
mumkin.
M adaniy-mafkuraviy tizimning tarkibiga kiruvchi siyosiy va 
huquqiy ong ijtimoiy ongning asosiy ko'rinishlaridan bin hisob- 
lanadi. Siyosiy va huquqiy ong — bu siyosiy borliqning in ’ikosi- 
dir. K ish ilar m avjud siyosiy vo q elik b ila n q a n o a tla n ib
qolmaydilar. U lar hamisha bu voqelikni bilishga, anglashga va 
uni o ‘zgartirishga intiladilar. Dem ak, insonning siyosiy borliq 
haqidagi bilimlari, qarashlari uning siyosiy ham da huquqiy on- 
gini tashkil etadi. Siyosiy va huquqiy ongning shakllanishi ham da 
rivojlanishida insonning oilaviy m uhiti, keng m a’nodagi axbo- 
rot, individning shaxsiy tajribasi katta o ‘rin egallaydi.
Siyosiy me’yor 
— bu davlat va siyosiy tuzilm alar darajasida 
tan olingan siyosiy axloq hisoblanadi. U ning asosiy hujjati 
konstitutsiya bo‘lib, u jam iyat va davlat hayotining normalarini 
o ‘zida aks ettiradi.
Axborot-kommunikatsiya tizimining o 'rni siyosiy jarayon- 
larni xalqqa xolisona yetkazish va baholash bilan belgilanadi.
Siyosiy tizim ning yuqorida qayd etilgan kichik tizim lari 
bevosita mustaqil faoliyat ko‘rsatsalar-da, bir-biriga bog‘liqdir. 
U larning o ‘zaro uyg‘unlikdagi faoliyati siyosiy tizimning barcha 
mexanizmlari normal ishlashini ta ’minlaydi.
Xulosa qilib aytganda, siyosiy tizim ning asosiy vazifalari 
quyidagilardan iborat:
— jamiyatning maqsad va vazifalarini aniqlash;
— imkoniyatlarni safarbar qilish;
— jam iyat tizimi barcha elementlarini birlashtirish;
— legitimlikka, haqiqiy siyosiy hayotning zarur darajasiga 
rasmiy-siyosiy va huquqiy norm alar orqali erishish.