Siqish jarayoni Reja

Siqish jarayonida issiqlik almashinuvi

Dvigatelning haqiqiy siklida siqish jarayoni ishchi jism va

dvigatel detallan orasida issiqlik almashinuvi sharoitida boradi, shuning uchun adiabatik bo‘lmaydi. Bu issiqlik almashinuvi murakkab tavsifga ega va uni termodinamik munosabatlar yordamida aniq ifodalash ancha qiyin. Hisoblami soddalashtirish maqsadida siqish jarayoni politropik kechadi; bunda p2 o‘zgarmas o‘rtacha politropa ko‘rsatkichi deb qabul qilinadi. Bu holda o‘zgarmas
ko‘rsatkich p\dagi siqish ishi o‘zgaruvchi ko'rsatkichdagi ishga teng boiishi mumkin. 2-rasmda siqish (as), adiabata (vs) va siqishning haqiqiy politropasi (fd)laming o‘zaro joylashishi ko‘rsatilgan. Siqish jarayonining har xil davrlarida issiqlik oqimining yo‘nalishi bir tomonga boimaydi.

Siqishning boshlanish davrida silindrdagi gazning harorati uni o‘rab turgan sirtlar (silindr gilzasi, kallak, porshen tubi, klapanlar kallaklari) haroratlaridan past

bo‘ladi. Shu sababli siqish yoiining birinchi qismida (2-rasm, ad uchastka) siqilayotgan ishchi jism bu sirtlardan qo‘shimcha qiziydi. Bu davrda tashqi ishning sarflanishi davomida tashqi muhitdan issiqlik qabul qilib turiladi, demak, siqish politropasi ko‘rsatkichi p\ adiabata ko‘rsatkichi k dan katta bo‘ladi. Siqish davomida ishchi jism harorati ortib borishi bilan, devorlardan qabul qilinayotgan issiqlik miqdori kamayib boradi, shu sababli politropa ko‘rsatkichi uzluksiz pasayib boradi. Siqilayotgan gazning va yonish kamerasi ichki devorlarining o‘rtacha haroratlari tenglashgan onda, issiqlik almashinuvi to‘xtaydi, ya'ni bu onda
siqish jarayoni adiabatik (p\ = k{) boladi.

Siqilayotgan gaz haroratining yanada ortishi issiqlik oqimining yo‘nalishini o‘zgartiradi; issiqlik gazdan yonish kamerasi sirtiga berila boshlanadi (ds uchastka), bunda adiabata ko‘rsatkichi siqish politropasi ko‘rsatkichidan katta boiadi (p¡ < k{) va silindrdagi gaz harorati ko‘tarilib borishi natijasida bu farq ortib boradi.