Sintaksis haqida umumiy ma’lumot

2. Ota-bobolar nomini doim esda tutish kerakligini o'g'lining qulog'iga quydi.

3.Yakka qolgan Hasanboy vijdon azobida o'z yog'ida qovurildi.

4.«Shahzoda falon mahallada yashovchi kosibning qizini yaxshi ko'radi», — dedi tabib.

SO'Z BIRIKMASI VA GAP
So'z birikmasi ham, gap ham so'zlarning grammatik aloqaga kirishuvidan yuzaga keladi. So'z birikmasi biror narsa, belgi, harakat yoki holatni aniqlashtirgan holda anglatadi. Gap esa ma'lum bir fikrni, tasdiq yoki inkor hukmni ifodalab keladi. Gapning markazi kesimdir. U kesimlik qo'shimchalari bilan shakllangan bo'ladi.
Gap bitta so'zdan ham iborat bo'lishi mumkin va u kesimlik qo'shimchasi bilan shakllangan bo'ladi, so'z birikmasi esa har doim kamida ikkita mustaqil so'zdan iborat bo'ladi: Bahor. (gap), Atrof yam-yashil libosga burkangan.
Masalan, 1. Qiziqarli mashg'ulot — Mashg'ulot qiziqarlidir. 2. Oydin kecha — Kecha oydindir.
3. Maqolani o'qimoq — Maqolani o'qidim. 4. Qattiq sovuq — Sovuq qattiq. 5. O'qishli asar — Asar o'qishli.
Berilgan so'z juftliklaridan so'z birikmalari hosil qiling, ularni qo'llab gaplar tuzing:
1) berilgan, topshiriq; 2) vazifa, bajarmoq; 3) samarali, ishlamoq; 4) maktab, kelmoq.
N a m u n a:
Maktabga kelmoq. — Maktabga kelishdan maqsad o'qishdir. — Maktabga keldik...

So'z birikmasi tuzilishiga ko'ra ikki xil bo'ladi

1. 
   sodda so'z birikmasi;
   
2. 
   murakkab so'z birikmasi.
   

Sodda so'z birikmasida mustaqil so'z ikkitadan ortiq bo'lmaydi: beshta daftar, bugun kelmoq, o'zining uyi, shaharda yashamoq, akasi haqida so'ramoq.

Ajralmas birikma, qo'shma so'z, ibora qatnashgan birikma ham sodda so'z birikmasi hisoblanadi: qilich bo'yin ot, borsa kelmas oroli, turib javob bermoq, ichi qora odam, oq ko'ngil bola