Sifatni boshqarish fazasi. Aqsh da sifatni boshqarish tajribasi yaponiyada sifatni boshqarish tajribasi

4. SIFATNI BOSHQARISHNING EVROPA TAJRIBASI


Mahsulot va xizmatlarning yuqori sifatiga erishish, shuningdek sifatni ta’minlashning o‘zini takomillashtirish harakati Evropada XX asrning 80-yillarida ayniqsa faol boshlandi.
G‘arbiy Evropa mamlakatlarining yagona evropa bozorini yaratish, mamlakatlar o‘rtasida tovarlar va ishchi kuchi bilan almashinishning samaradorligini ta’minlay oladigan yagona talablar va protseduralarni ishlab chiqishga tayyorlanish bo‘yicha katta va maqsadga yo‘naltirilgan faoliyatlarini qayd etib o‘tish zarur.
Bu faoliyatda mintaqa miqyosida muvofiqlashtirishni amalga oshiradigan maxsus uyushmalar yoki tashkilotlar muhim o‘rin egallaydi. 1993 yilning 1 yanvaridan boshlab e’lon qilingan ochiq umumevropa bozoriga tayyorgarlik jarayonida texnologik reglamentlarga yagona standartlar, yagona yondashuvlar ishlab chiqildi, 9000 seriyadagi ISO standartlari asosida yaratilgan sifat tizimlariga milliy standartlar uyg‘unlash-tirildi, ularning Evropa analoglari – 29000 seriyadagi EM standartlari amalga kiritildi. Aynan Evropada ISO 9000 ga muvofiqlikni sertifikatlash bilan shug‘ullanadigan uchta etakchi tashkilot – TUVCert, DNV, Lloydregister ga asos solindi. Bu standartlar yuqori sifat kafolati bo‘lishi, millionlab iste’molchilarni past navli mahsulotlardan himoya qilishi, ishlab chiqaruvchilarni sifat sohasida yangi yutuqlarga erishishga rag‘batlantirishi zarur.
Sifat Evropa mamlakatlari raqobatbardoshligini ta’minlash omili bo‘lib qoldi.


Bunday strategiyani amalga oshirish uchun quyidagilar talab etildi:

• 
  yagona qonuniy talablar (direktivalar);
  
• 
  yagona standartlar;
  
• 
  firma bozor talablariga mosliginiga ishonch hosil qilish uchun tekshirishning yagona jarayonlari.
  

1985 yilda standartlarni uyg‘unlashtirishning yangi konsepsiyasi qabul qilindi, xavfsizlik va ishonchlilikni ta’minlash bo‘yicha talablar kiritildi, lekin bu talablar faqat tavsiya xarakteriga ega. SHu bilan bir vaqtda yagona talablarni ta’minlash katta ahamiyatga ega. SHuning uchun Evropa eng muhim va asosiy ISO 9000 va eN 29000 standartlariga qarab ish tutadi.

Sinovlar va sertifikatsiya bo‘yicha Evropa muvofiqlashtirish kengashi va Sifat tizimlarini baholash va sertifikatlash bo‘yicha Evropa komitetlari tashkil etildi. Komitet tarkibiga Buyuk Britaniya, SHveysariya, GFR, Avstriya, Daniya, SHvetsiya, Fransiya, Ispaniya, Portugaliya, Gretsiya, Gollan­diya, Belgiya, Finlyandiya, Norvegiya, Irlandiya va Italiyaning sertifikatlash bo‘yicha tashkilotlari kiradi. Olib boriladigan ishlarning asosiy vazifasi – yagona evropa bozori millionlab iste’molchilarining ehtiyojlarini eng kam xarajatlar bilan to‘la qondirishdan iborat.
1988 yilning sentyabrida G‘arbiy Evropaning 14 ta yirik firma Prezidentlari Evropa sifatni boshqarish fondini tashkil etish to‘g‘risidagi bitimni imzoladilar.

Evropa sifatni boshqarish fondi faoliyatining sohalari:

1. 
   G‘arbiy Evropa kompaniyalari rahbarlarini umumiy raqobat afzalligiga erishish uchun sifat yaratish jarayonini tezlashtirishda qo‘llab-quvvatlash.
   

2. 
   G‘arbiy Evropa hamjamiyatining barcha segment-larini sifatni yaxshilash va evropa sifati madaniyatini mustahkamlash bo‘yicha faoliyatda ishtirok etishga rag‘batlantirish va, qaerda zaruriyat bo‘lsa, ularga bu borada ko‘maklashish.